Tugunli bo‘qoq (Zob)
Tugunli bo‘qoq qalqonsimon bezning eng ko‘p tarqalgan kasalliklaridan biridir. U bir qator holatlarni o‘z ichiga oladi, ular morfologiyasi va kelib chiqishi bilan farq qiladigan hajmli tugunlarning shakllanishi bilan tavsiflanadi.
Tugunli bo‘qoq qalqonsimon bezning eng ko‘p tarqalgan kasalliklaridan biridir. U bir qator holatlarni o‘z ichiga oladi, ular morfologiyasi va kelib chiqishi bilan farq qiladigan hajmli tugunlarning shakllanishi bilan tavsiflanadi.
Sabablari
Tugunli bo‘qoqning aniq sabablari aniqlanmagan, lekin yod yetishmovchiligi ba’zan uning paydo bo‘lishi bilan bog‘liq deb hisoblanadi. Aksariyat hollarda tugunli bo‘qoq quyidagi sabablarga ko‘ra rivojlanadi:
- Tireoid gormonlarning ortiqcha yoki yetarli darajada bo‘lmasligi.
-
Irsiy moyillik.
-
Yomon ekologik vaziyat.
-
Autoimmun kasalliklar.
-
Kislota-ishqor muvozanatining buzilishi.
-
Yod ishlab chiqarilishini so‘ndiruvchi oziq-ovqat iste’moli (strumogen mahsulotlar).
Qalqonsimon bezning diffuz tugunli (Zob) belgilari
Boshlang‘ich davrlarda qalqonsimon bez tugunli bo‘qog‘i paydo bo‘lmasligi mumkin. Tugunlarning kattalashishi bilan bo‘yning kosmetik nuqsoni paydo bo‘lishi mumkin, bu fotosuratda old qismining qalinlashishi sifatida seziladi. Keyinchalik, tugunlarning qo‘shni organlarga bosimi tufayli mexanik simptomlar paydo bo‘ladi:
- Quruq yo'tal
- Bol v oblasti gortani
- Bosh aylanishi
- Zatrudnenie dixaniya
- Osiplost golosa
- Oshushenie inorodnogo tela v gortani
- Udushe
- Boshdagi shovqin
Qalqonsimon bezning holati me’yorda qolishi mumkin (eutireoz), ammo ba’zida turli alomatlar bilan gipertireoz yoki gipotireoz rivojlanadi:
Gipotireoz:
- Yurak og‘rig‘i.
-
Tez-tez nafas yo‘llari infeksiyalari.
-
Uyqusirash.
-
Me’da-ichak kasalliklari.
-
Gipotoniya.
-
Soch to‘kilishi.
-
Tana haroratining pasayishi.
-
Terining quruqligi.
-
Ayollarda hayz siklining buzilishi.
-
Erkaklarda impotensiya.
Gipertireoz:
- Uzoq davom etuvchi subfebrilitet.
-
Uyqusizlik.
-
Qo‘llar titraydi.
-
Doimiy ochlik hissi.
-
Tajanglik.
-
Taxikardiya.
-
Tana vaznining kamayishi.
Ushbu simptomlar paydo bo‘lganda tugunli bo‘qoqni tashxislash va davolash uchun endokrinolog shifokorga murojaat qilish muhimdir.
Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol
shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq
Qalqonsimon bezning diffuz tugunli bo‘qog‘ini (Zob) davolash
Tugunli bo‘qoqni davolashning asosiy maqsadi qalqonsimon bezga bo‘lgan yuklamani kamaytirishdir. Qo‘llaniladi:
Dorilar bilan davolash:
- Yod preparatlari (kaliy yodid) bo‘qoq o‘sishini sekinlashtiradi.
-
Levotiroksin yoki antitiroid preparatlar bilan kombinatsiyalangan terapiya.
Radioaktiv yod 131: Toksik bo‘qoqda samarali, qalqonsimon bez hujayralarining o‘limiga olib keladi.
Kuzatish: O‘sishsiz kichik tugunlarda muntazam monitoring o‘tkaziladi.
Jarrohlik aralashuvi: Tugunning kattaligi, saraton gumon qilinganda, organlarning tez o‘sishi yoki siqilishida ko‘rsatilgan.
Xalq tabobati vositalari: Yodga boy yong‘oqlardan tayyorlangan damlama va kompresslar.
Xavf
Tugunchali bo‘qoqni o‘z vaqtida davolamaslik quyidagi asoratlarga olib kelishi mumkin:
- qon aylanishining qiyinlashishi;
-
qizilo‘ngach va traxeyaning bosilib qolishi;
-
qalqonsimon bezning yallig‘lanishi;
-
xavfli o‘smalar.
Xavf guruhi
Xavf guruhiga quyidagilar kiradi:
- irsiy moyilligi bo‘lgan shaxslar;
-
adenomasi yoki qalqonsimon bezi saratoni bo‘lgan bemorlar;
-
autoimmun kasalliklarga chalingan odamlar;
-
bosh va bo‘yin nur terapiyasidan o‘tganlar.
Oldini olish
Kasallikning oldini olish uchun quyidagilar tavsiya etiladi:
- ratsionga yodga boy mahsulotlarni kiritish;
-
umumiy mustahkamlovchi tartib-taomillarni amalga oshirish;
-
ayniqsa, B guruh vitaminlarini qabul qilish;
-
yomon ekologiyaning va atrof-muhit ifloslanishining organizmga ta’sirini cheklash.
Parhez
Qalqonsimon bez tugunli bo‘qog‘ida simptomlar va davolashga bog‘liq bo‘lgan maxsus parhez muhimdir.
Gipertireozda ovqatlanish kaloriyasi yuqori (3500-3700 kkal) va tarkibida mineral tuzlar, vitaminlar, shuningdek uglevodlar ko‘p bo‘lishi kerak. Dudlangan narsalar, to‘yingan sho‘rvalar, achchiq taomlar, shokolad, qahva va alkogoldan voz kechish kerak.
Gipotireozda parhez kam kaloriyali, oqsilli ovqat, sabzavot va mevalarga urg‘u beriladigan bo‘lishi kerak.
Yodga boy mahsulotlar: go‘sht, tuxum, sut mahsulotlari, baliq, dengiz mahsulotlari, mevalar (uzum, olma, limon) va sabzavotlar (sabzi, pomidor, sarimsoq) tavsiya etiladi.
O‘z vaqtida davolash va parhezga rioya qilish qalqonsimon bez holatini normallashtirishga yordam berishi mumkin.
Ushbu maqola faqat tanishish maqsadida joylashtirilgan va ilmiy material yoki professional tibbiy maslahat emas.
Tugunli bo‘qoq (Zob)ni davolovchi shifokorlar
Mirzo-Ulug'bek tumani, Mirzo Ulug`bek ko`chasi, 56
Mo'ljal: "Akademgorodok" bekati
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Foydali ma'lumot
Analizlar
Med24.uz siz barcha laboratoriya tekshiruvlaridan o'tishingiz mumkin bo'lgan sizga yaqin atrofdagi klinikani tanlashda yordam beradi
Batafsil 
Diagnostik markazlar
Med24.uz ixtisoslashtirilgan portali uyingiz yaqinidagi diagnostika markazini tanlashda yordam beradi
Batafsil
Tibbiy xizmatlar
Turli klinikalarda tibbiy xizmatlar qancha turishini bilib oling
Batafsil
Shifokorlarning keng tarqalgan mutaxassisliklari
Keng tarqalgan tibbiy xizmatlar
Telegramda raqamni ko'rish
