- bu aritmiyaning bir turi bo‘lib, minutiga 140-220 va undan yuqori tezlikda yurak urishi xurujlari bilan tavsiflanadi. U normal sinus ritmining o‘rnini bosadigan bo‘lmachalar, qorinchalar yoki atrioventrikulyar birikmadagi ektopik impulslar tufayli rivojlanadi.
Sabablari
Paroksizmal taxikardiya yurak tez urishi xurujlari (140-220 zarba/daq) bilan namoyon bo‘ladigan aritmiyadir.
Qorincha usti taxikardiyasi simpatik nerv sistemasi faollashuvining kuchayishi tufayli yuzaga keladi. Qorinchalar taxikardiyasi yurak muskulidagi o‘zgarishlar bilan bog‘liq bo‘lib, Gis tutami, oyoqchalar va Purkine tolalarida topiladi.
Paroksizmal taxikardiyaning sabablari:
- Tug‘ma qo‘shimcha o‘tkazish yo‘llari (Kent tutami, Maxeym tolalari).
-
Miokard zararlanishi tufayli orttirilgan yo‘llar (infarkt, miokardit).
-
Qo‘zg‘alishning miokard bo‘ylab patologik harakati.
Ba’zan bolalarda sabablari aniqlanmagan essensial paroksizmal taxikardiya uchraydi.
Paroksizmal taxikardiya belgilari
Paroksizmal taxikardiya xuruji to‘satdan boshlanib, to‘satdan tugaydi va bir necha daqiqadan bir kecha-kunduzgacha davom etadi. Bemor yurakda "turtki"ni his qiladi, keyin yurak urishi 120-220 zarba/daq. gacha keskin tezlashadi. Ritm to‘g‘riligicha qoladi.
Paroksizm quyidagi holatlarda kuzatilishi mumkin:
- Bosh aylanishi
- Yurakni ezuvchi og‘riq
- Nutqni tushunishning buzilishi
- Qisman falajlik
- Boshdagi shovqin
Qorincha usti taxikardiyasi ko‘pincha vegetativ buzilishlarni keltirib chiqaradi:
- Ko‘ngil aynishi
-
Terlash
-
Meteorizm
-
Subfebrilitet
Xuruj tugagandan keyin poliuriya kuzatilishi mumkin.Uzoq davom etgan paroksizmda arterial bosim pasayishi, holsizlik, hushdan ketish holatlari kuzatilishi mumkin.
Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol
shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq
Paroksizmal taxikardiyani davolash
Paroksizmal taxikardiyani davolash:
Davolashni tanlashga ta’sir qiluvchi omillar:
- Aritmiyaning shakli (qorincha, bo‘lmacha, atrioventrikulyar).
-
Kasallik sabablari.
-
Paroksizmlarning davomiyligi va chastotasi.
-
Asoratlarning mavjudligi.
Favqulodda yordam:
- Kasalxonaga yotqizish: yurak yetishmovchiligi bilan asoratlangan og‘ir shakllarda zarur.
-
Dori terapiyasi: antiaritmik preparatlarni vena ichiga yuborish (Propranolol, Aymalin, Ritmodan va boshqalar).
-
Elektr impulsli terapiya: uzoq davom etadigan va to‘xtatib bo‘lmaydigan xurujlarda.
Vagus usullari:
- Zo‘riqish.
-
Ashner sinovi.
-
Valsalva sinovi.
-
Til ildizining ta’sirlanishi.
-
Chermak-Gering sinovi.
Uzoq muddatli terapiya:
Jarrohlik davolash:
- Qo‘shimcha yo‘llarning destruksiyasi (mexanik, lazerli, elektr, kriogen).
-
Radiochastota ablyatsiyasi (RCHA).
-
Elektrokardiostimulyator yoki defibrillyator o‘rnatish.
Izoh: Davolashning xalqona usullarini qo‘llashdan oldin kardiolog bilan maslahatlashish shart.
Paroksizmal taxikardiyaning oldini olish quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
