Yuqumli mononukleoz

Sabablari
Yuqumli mononukleoz belgilari
Diagnostika
Mononukleozni davolash
Xavf
Oldini olish
Shifokor qabuliga yozilish

Yuqumli monokuleoz (Filatov kasalligi) yoki xavfsiz limfoblastoz deb ham ataladigan mononukleoz o‘tkir virusli infeksiya bo‘lib, limfa tugunlari, og‘iz-halqum, jigar va taloqqa ta’sir qiladi.

Yuqumli mononukleozni davolovchi barcha shifokorlarni ko‘rish

Sabablari

Infeksion mononukleoz qo‘zg‘atuvchisi Epshteyn-Barr virusi bo‘lib, u havo-tomchi va kontakt yo‘llari (bo‘sa, jinsiy aloqa, uy-ro‘zg‘or buyumlari) orqali va qon quyish yo‘li bilan yuqadi. Kasallik ko‘pincha o‘smirlarda, kattalarda - OIV tashuvchilaridan tashqari kamroq uchraydi.

Virus yuqori nafas yo‘llari epiteliysi hujayralarini zararlaydi, limfa tugunlariga tushib, limfadenitga sabab bo‘ladi, keyin V-limfotsitlarga o‘tadi, ko‘payadi va organizm bo‘ylab tarqaladi.

Yuqumli mononukleoz belgilari

Infeksion mononukleozning inkubatsion davri 5-15 kun. Simptomlar asta-sekin o‘sib boradi:

Tumov
Haroratning biroz ko‘tarilishi
Tomoqdagi og'riq
Bodomcha bezlarining kattalashishi

O‘tkir boshlanishida quyidagilar bo‘lishi mumkin:

Haroratning keskin ko‘tarilishi;
Sovqotish, terlash;
Bosh og‘rig‘i, ko‘ngil aynishi.

Isitma bir oy davom etishi mumkin. 7-8 kundan keyin kasallik avj olish bosqichiga o‘tadi:

Angina;
Halqumga qon quyilishi;
Limfa tugunlari, jigar, taloqning kattalashishi;
Teri va skleraning sarg‘ayishi;
Siydikning qorayishi.

Qizishish bosqichi 2-3 hafta davom etadi, keyin simptomlar asta-sekin yo‘qoladi.Surunkali xilida simptomlar yillar davomida saqlanib turishi mumkin.

Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq

Diagnostika

Mononukleoz tashxisi uchun vrach qon tahlili tayinlaydi. Kasallikning laborator belgilari quyidagilardan iborat:

Atipik mononuklearlar: 10% dan ortiq;
Limfotsitlar: 40% dan yuqori;
Monotsitlar: 10% dan yuqori (limfotsitlar bilan birgalikda leykotsitlar umumiy sonining 80-90% ni tashkil qiladi);
Tayoqcha yadroli neytrofillar: 6% dan yuqori;
ECHT: biroz oshgan.

Mononukleozda qonning biokimyoviy tahlili quyidagilarni ko‘rsatadi:

AsAT va AlAT 2-3 marta oshishi;
Ishqoriy fosfataza 90 Yed/l gacha;
Bilirubin darajasining oshishi.

Mononukleozni davolash

Mononukleozning yengil yoki o‘rtacha og‘ir darajasida davolash uyda o‘tkazilishi mumkin. Tavsiya etiladi:

Parhez No5;
Bug‘li ingalyatsiyalar;
Tomoqni o‘simlik qaynatmalari bilan chayish;
Ko‘p ichimlik.

Dori vositalaridan quyidagilar foydalanilishi mumkin:

Virusga qarshi preparatlar;
Antibiotiklar (linkosamidlar, makrolidlar; amoksitsillin, ampitsillin va aminopensillinlardan saqlaning);
Issiqni tushiruvchi (interferon);
Immunostimulyatorlar ("Timogen," "Viferon");
A, B, C, E vitaminlari.

Xavf

Infeksion mononukleoz immunitet zaiflashgan bemorlarda jiddiy asoratlarni keltirib chiqarishi mumkin, jumladan:

Taloqning yorilishi;
Nafas olishni qiyinlashtiradigan burun-halqum bodomcha bezlarining o‘sishi;
Pnevmoniya;
Meningit;
Qon yaratish jarayonlarining buzilishi.

Zaiflashib qolgan bemorlarda o‘limga olib kelishi mumkin.

Homilador ayolda aniqlangan mononukleozda homiladorlikni sun’iy ravishda to‘xtatish talab qilinmaydi.

Oldini olish

Infeksion mononukleoz bilan zararlanishning oldini olish uchun:

Bemorlar bilan aloqa qilmaslik;
To‘g‘ri ovqatlanish;
Surunkali infeksiya o‘choqlarini (smork, kariyes) o‘z vaqtida davolash;
Vitamin-mineral komplekslar qabul qilish.

Mononukleozga qarshi vaksina mavjud emas. Bemorlar bilan muloqotda bo‘lgan shaxslarga spetsifik immunoglobulin inyeksiyalari buyurilishi mumkin. Kasallangan odamning shaxsiy buyumlari dezinfeksiya qilinishi kerak.