Ekzantema
Ekzantema har xil virusli infeksiyalar mahalida paydo bo‘ladigan teri toshmasidir. Odatda, u bolalarda kuzatiladi, o‘smirlar va kattalarda esa kamdan-kam uchraydi. Suvchechak, qizamiq va qizamiq singari infeksiyalar hamisha ekzantema bilan birga davom etib boradi. Toshmalar xususiyatlarini batafsil o‘rganish uchun ushbu kasalliklarning fotosuratlaridan foydalanish mumkin.
Ekzantema har xil virusli infeksiyalar mahalida paydo bo‘ladigan teri toshmasidir. Odatda, u bolalarda kuzatiladi, o‘smirlar va kattalarda esa kamdan-kam uchraydi. Suvchechak, qizamiq va qizamiq singari infeksiyalar hamisha ekzantema bilan birga davom etib boradi. Toshmalar xususiyatlarini batafsil o‘rganish uchun ushbu kasalliklarning fotosuratlaridan foydalanish mumkin.
Sabablari
Ekzantema etiologiyasi ancha xilma-xildir. Teri toshmalari organizmga quyidagi patogen omillarning ta’siri tufayli paydo bo‘ladi deb hisoblanadi:
- Qon orqali tarqalib, to‘qimalarni zararlaydigan viruslar. Bunday viruslarga enteroviruslar (enterovirusli ekzantema), birinchi tipdagi gerpes virusi va boshqalar kiradi.
-
Infeksiya qo‘zg‘atuvchisi bilan immun hujayralar o‘rtasidagi patologik reaksiya qizilcha kasalligida kuzatiladi.
Shunday qilib, bolalar va kattalarda ekzantema sabablari quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Qizamiq
-
Qizilcha
-
Oltinchi tipdagi gerpes (rozeol paydo bo‘ladi)
-
Epshteyn-Barr virusi
-
Sitomegalovirus
-
Enteroviruslar
-
Yettinchi tip gerpes virusi (to‘satdan paydo bo‘ladigan ekzantema)
-
Birinchi tipdagi gerpes virusi (belni o‘rab olgan chechak)
-
Koksaki virusi (virusli pufakcha)
-
Adenoviruslar (papulo-vizikulez toshmasi)
-
Allergenlar (allergik ekzantema)
Ekzantema belgilari
Virusli ekzantema kattalar va bolalarda quyidagicha namoyon bo‘ladi:
- Ko'ngil aynishi
- Bosh og'rig'i
- Kashel
- Mishechnaya bol
- Nasmork
- Onemenie konechnostey
- Povishenie temperaturi tela
- Vazn yo‘qotish
- Rasstroystvo jeludka
- Svistyashee dixanie
- Sip na koje
- Uvelichenie sheynix limfouzlov
- Uxudshenie appetita
Qizamiq: Toshma 4-5-kuni, avval yuzda, keyin tanada paydo bo‘ladi, bir-biriga qo‘shilib ketishi mumkin.
Qizilcha: Sepki oqmaydi, ahvol qoniqarli bo‘lishi mumkin.
Enterovirusli ekzantema: Hazmning buzilishi, respirator alomatlar, gemorragik suyuqlik bilan toshma.
Infeksion ekzantema: Epshteyn-Barr virusida qichishish kuzatiladi, boshqa simptomlari qizamiqqa o‘xshab ketadi.Gerpes virusi: Avval orqa va qorindagi toshma, keyin boshqa joylarda bir-biriga qo‘shilib ketmaydi.
To‘satdan paydo bo‘lgan ekzantema: Inkubatsion davri 7-8 kun, toshma haroratdan bir kun o‘tib paydo bo‘ladi, orqa, bo‘yin, qo‘l-oyoq va qorinda joylashadi, noqulaylik tug‘dirmaydi, 3-4 kundan keyin o‘tib ketadi.
Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol
shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq
Diagnostika
Ko'krak qafasi rentgeni Elektroansefalografiya (EEG) Exokardiyografiya (EXOKG) Oftalmologiyada diagnostika Ekzantemaning differensial diagnostikasi quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Tahlillar: polimeraza zanjir reaksiyasi, serologik tekshiruv, orqa miya suyuqligi tahlili, yurak fermentlari va troponin I, OT-PZR.
-
Tashqi ko‘rinishini baholash: toshmalarning o‘lchami, shakli, miqdori, lokalizatsiyasi, ularning o‘zgarishi, paydo bo‘lish xarakteri.
-
Bemorning simptomlari va shikoyatlari.
Qo‘shimcha amallar ham tayinlanishi mumkin:
Diagnostika zamonaviy bolalar klinikalarida yoki diagnostika markazlarida o‘tkazilishi kerak.
Ekzantemani davolash
Ekzantemani davolash asosiy kasallik alomatlarini bartaraf etishga qaratilgan bo‘lib, quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Isitma tushiruvchi vositalar: Isitma va og‘riqni pasaytirish uchun atsetaminofen (Panadol) va ibuprofen (Advil).
-
Teri toshmalariga ishlov berish: Infeksiyaning oldini olish uchun anilin bo‘yoqlar.
-
Antivirus preparatlar: Atsiklovir va viruslarga qarshi kurashish uchun shunga o‘xshash preparatlar.
-
Immunoglobulinlar: Immun tizimini rag‘batlantirish uchun.
-
Vitaminlar: D vitamini ayniqsa bolalar uchun muhimdir.
Kerak emas:
- Antibiotiklarni shifokor ko‘rsatmagan holda qabul qiling, chunki ular viruslarga ta’sir qilmaydi.
-
Kortikosteroidlarni mutaxassis ko‘rsatmasdan ishlating, chunki ular immunitetni zaiflashtirishi mumkin.
Aniq tashxis qo‘yish va to‘g‘ri davolash uchun shifokorga murojaat qiling.
Xavf
Ko‘pchilik hollarda ekzantema xavfsiz o‘tadi va davolash to‘liq sog‘ayishga olib keladi. Biroq, yosh bolalarda yallig‘langan terini taraganda asoratlar paydo bo‘lishi mumkin, bu esa mikrotravmalarga va infeksiyaga olib kelishi mumkin. Bu davolanishni qiyinlashtiradi va chandiqlar paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin.
Xavf guruhi
Ekzantema paydo bo‘lish xavfi guruhiga yosh bolalar, ayniqsa, maktabgacha tarbiya muassasalariga qatnaydiganlar va immunitet zaiflashgan shaxslar kiradi. Qizamiq, suvchechak, gerpes virusi, qizilcha va ekzantema chaqiruvchi boshqa kasalliklar bilan kasallangan odamlar bilan muloqotda bo‘lgan odamlarda ham yuqish ehtimoli yuqori.
Oldini olish
Bolalarda ekzantema paydo bo‘lishining oldini olish virus yuqishidan himoyalanishni o‘z ichiga oladi. Buning uchun quyidagilar muhimdir:
- Vaksinatsiya o‘tkazish;
-
Virusga qarshi preparatlardan foydalanish;
-
To‘g‘ri ovqatlanishga rioya qilish;
-
Vitamin-mineral komplekslarni qabul qilish;
-
Immunitetni mustahkamlash.
Ushbu maqola faqat tanishish maqsadida joylashtirilgan va ilmiy material yoki professional tibbiy maslahat emas.
Ekzantemani davolovchi shifokorlar
Gastroenterolog, Pediatr
Tajriba 44 yil · Oliy toifali shifokor
Batafsil
Yashnobod tumani, Maxtumquli ko`chasi, 80
Mo'ljal: Travmatologiya va ortopediya ilmiy -tadqiqot instituti, Isoning muqaddas yuragining Rim -katolik sobori
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Gastroenterolog, Pediatr, Parazitolog, Infektsionist
Batafsil
Yakkasaroy tumani, Bobur ko'ch., 73A
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Samarqand, Buyuk Ipak yo‘li ko‘chasi, 112-uy
Mo'ljal: "Pizza Strada" restorani
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Pediatr, Pulmonolog
Tajriba 33 yil · Oliy toifali shifokor
Batafsil
Feruza massivi, a-6 uyi
Mo'ljal: Akusherlik va ginekologiya ilmiy-tadqiqot instituti
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba - Shanba 09:00-16:00
Bogishamol ko'chasi, 185a
Mo'ljal: Botanika bog'i
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba - Shanba 09:00-18:00
Mirobod tumani, m-v Qo'yliq-3, 29A
Mo'ljal: Shams tibbiyot markazi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Chilonzor tumani, Muqimiy ko`chasi, 142
Mo'ljal: "Baritone" restorani
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Pediatr, Reanimatolog
Oliy toifali shifokor
Batafsil
Uchtepa tumani, 1-chi Dadil to’r ko’chasi, 1
Mo'ljal: Korzinka — Shtab
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba, Chorshanba, Juma 10:00-14:00
Seshanba, Payshanba, Shanba 10:00-17:00
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba, Chorshanba 10:00-17:00
Mirobod tumani, Avliyo-Ota ko`chasi, 50
Mo'ljal: "Avalon" biznes markazi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Nevrolog, Pediatr, Fizioterapevt
Tajriba 35 yil · Oliy toifali shifokor
Batafsil
Uchtepa tumani, Faziltepa ko`chasi, 21
Mo'ljal: Uchtepa tumani hokimligi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Pediatr
Tajriba 25 yil · Oliy toifali shifokor
Batafsil
Yashnobod tumani, Parkent ko`chasi, 243
Mo'ljal: "Eleven" do'koni
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba, Chorshanba, Juma 09:00-14:00
Pediatr
Tajriba 19 yil · Oliy toifali shifokor
Batafsil
Yakkasaroy tumani, Shota Rustaveli ko`chasi, 109
Mo'ljal: Gematologiya va qon quyish ilmiy -tadqiqot instituti, "Asia Tashkent" mehmonxonasi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba - Juma 14:30-17:00
Yunusobod tumani, Bogishamol ko`chasi, 223
Mo'ljal: Qishloq xo'jaligi instituti
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Mirzo-Ulug'bek tumani, Mirzo-Ulug`bek ko`chasi, 132A
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Pediatr, Endokrinolog
Oliy toifali shifokor
Batafsil
Mirzo-Ulug'bek tumani, Mirzo Ulug`bek ko`chasi, 56
Mo'ljal: "Akademgorodok" bekati
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba - Shanba 08:00-16:00
Olmazor tumani, Farobiy ko`chasi, 2
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Uchtepa tumani, Lutfiy 1-ko`ch., 1A
Mo'ljal: Oazis City Centre Savdo markazi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba - Shanba 08:00-15:00
Katta Oz'bek Trakt ko'chasi, 16 uy, Samarqand
Mo'ljal: M.Ulug'bek observatoriyasi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Gastroenterolog, Neonatolog, Pediatr
Tajriba 15 yil · Oliy toifali shifokor
Batafsil
Mirzo-Ulug'bek tumani, Okkurgon ko`chasi, 14A
Mo'ljal: kafe "Bon!"
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba, Chorshanba, Juma, Yakshanba Dam olish kuni
Foydali ma'lumot
Analizlar
Med24.uz siz barcha laboratoriya tekshiruvlaridan o'tishingiz mumkin bo'lgan sizga yaqin atrofdagi klinikani tanlashda yordam beradi
Batafsil
Diagnostik markazlar
Med24.uz ixtisoslashtirilgan portali uyingiz yaqinidagi diagnostika markazini tanlashda yordam beradi
Batafsil
Tibbiy xizmatlar
Turli klinikalarda tibbiy xizmatlar qancha turishini bilib oling
Batafsil
Shifokorlarning keng tarqalgan mutaxassisliklari
Keng tarqalgan tibbiy xizmatlar