Периндоприл/индапамиднинг мажмуаси фиксацияланган доза сифатида ва амлодипинни алоҳида таблеткалар кўринишида қабул қилаётган пациентлар, бунинг ўрнига бир Трипликсамнинг таблеткасини қабул қилишлари мумкин, у бу уч фаол ингредиентни аналогик концентрацияларда сақлайди.
Ҳар бир фаол компонентлари артериал босимни пасайтиради, ва улар бирга артериал босимни назорат қилади:
- Периндоприл ангиотензинга-айлантирувчи фермент (ААФ) ингибиторлари деб номланувчи дори воситалари синфига киради. У қон томирларни кенгайтириш орқали таъсир кўрсатади, шунинг учун юрак учун улар бўйлаб қонни юбориши енгиллашади.
- Индапамид сийдик хайдовчи воситадир (сульфамидни индол халқали ҳосилалари деб номланувчи дори воситалари синфига киради). Диуретиклар буйрак ишлаб чиқарадиган сийдик миқдорини оширади. Лекин индапамид бошқа сийдик ҳайдовчи воситалардан, ишлаб чиқариладиган сийдик миқдорини фақат бироз ошириши билан фарқ қилади.
- Амлодипин кальций каналларининг блокаторидир (дигидропиримидинлар деб номланувчи дори воситалари синфига киради). У қон томирларини бўшаштириш йўли билан таъсир қилади, бунинг натижасида қон уларда эркинроқ оқади.
- агар Сизда периндоприлга ёки ҳар қандай бошқа ААФ нинг бошқа ингибиторларига, индапамидга ёки хар қандай бошқа сульфонамидларга, амлодипинга ёки ҳар қандай бошқа дигидропиридинларга ёки ушбу препаратнинг ҳар қандай бошқа ингредиентига аллергия бўлса;
- агар илгари бошқа ААФ ингибиторларин қабул қилганда ёки бошқа вазиятларда Сизда ёки сизнинг қариндошларингиздан бирида хуштаксимон нафас, юз ёки тилни шиши, кучли қичишиш ёки кўплаб тери тошмаси ёки ангионевротик шиш кузатилган бўлса;
- агар Сизда жигарнинг оғир касаллиги ёки жигар энцефалопатияси (жигар касаллиги чақирган бош мия фаолиятини бузилиши) деб номланувчи ҳолат бўлса;
- агар Сизда даволанмаган декомпенсацияланган юрак етишмовчилигига (тузларни жиддий тутилиб қолиши, нафасни қийинлашуви) шубха бўлса;
- агар Сиз ҳаётга хавфли пульснинг бузилишини (икки томонлама йўналган қоринчалар тахикардияси) чақириш қобилиятига эга бўлган антиаритмик бўлмаган дориларни қабул қилаётган бўлсангиз;
- агар Сизда юракнинг аортал клапанини торайиши (аортал стеноз) ёки кардиоген шок бўлса (юрак организмга етарли миқдорда қон етказиб бераолмайдиган ҳолат);
- агар Сизда юрак хуружи бўлгандан кейин юрак етишмовчилиги бўлса;
- агар Сизда артериал босим жуда паст бўлса (гипотензия);
- агар Сизда қонда калийнинг миқдори паст бўлса;
- агар Сизда ўткир буйрак касалликлари бўлса;
- агар Сиз гемодиализ ўтаётган бўлсангиз;
- агар Сизда буйрак функциясини ўртача бузилиши бўлса (10 мг/2,5 мг/5 мг ва 10 мг/2,5 мг/10 мг сақловчи Трипликсам дозалари учун);
- агар Сиз ҳомиладор бўлсангиз ва хомиладорликнинг муддати 3 ойдан ортиқ бўлса (шунингдек Трипликсамни ҳомиладорликнинг илк босқичларида қабул қилишдан сақланиш керак – Ҳомиладорлик хақида бўлимига қаранг);
- агар Сиз эмизаётган бўлсангиз;
- агар Сизда қандли диабет ёки буйрак функциясини бузилиши бўлса ва Сиз алискирен сақловчи препаратлар билан даволанаётган бўлсангиз.
Трипликсамнинг фармакологик хусусиятлари ҳар бир компонентнинг хусусиятларидан келиб чиқади. Бундан ташқари, периндоприл ва индапамидни бирикмаси, бу икки компонентнинг гипотензив таъсирини қўшимча ўзаро таъсирини ҳосил қилади.
Таъсир механизми
Периндоприл:
Периндоприл - ангиотензин I ни қон томирларини торайтирувчи модда бўлган ангиотензин II га айланишини чақирувчи – ангиотензинга айлантирувчи фермент (ААФ) ингибиторидир. Бундан ташқари, ААФ буйрак усти бези пўстлоғидан альдостеронни ажралиб чиқишини рағбатлантиради ва қон томирларни кенгайтирувчи бирикма брадикининни фаол бўлмаган гептапептидларгача парчаланишини кучайтиради.
Бу қуйидагиларга:
- альдостероннинг ажралиб чиқишини камайишига,
- альдостерон билан тескари боғлиқлик бўлмаганли сабабли, плазмадаги ренининг фаоллигини ошишига,
- узоқ муддат қўлланганида асосан мушаклар ва буйраклардаги қон томирлар ҳавзасига, туз ва сувни ушланиб қолиши ва рефлектор тахикардия билан кечмайдиган таъсири билан умумий периферик қон томирлар қаршилигини камайиши
Периндоприлнинг шунингдек ренин концентрацияси паст ёки нормал бўлган пациентларда ҳам гипотензив таъсир кўрсатади.
Периндоприлнинг таъсири унинг фаол метаболити периндоприлат билан боғлиқдир. Бошқа метаболитлари фаол эмас.
Периндоприл қуйидагилар:
- эҳтимол, простагландинларнинг метаболизмида ўзгаришлар билан боғлиқ бўлган вена қон томирларни кенгайтирувчи таъсири: олд юкламани пасайиши ҳисобига;
- умумий периферик қон томирлар қаршилиги пасайиши, ҳисобига юрак фаолиятини енгиллаштиради.
Юрак етишмовчилиги бўлган пациентларда ўтказилган тадқиқотлар, қуйидагиларни кўрсатади:
- юракнинг чап ва ўнг қоринчасида тўлиш босимни пасайиши;
- қон томирларнинг умумий периферик қаршилигини пасайиши;
- юракдан отилиб чиқаётган қон ҳажмини ошиши ва юрак индексини яхшиланиши;
- мушакларда регионар қон оқимини кучайиши юз беришини кўрсатади.
Жисмоний юклама билан ўтқазилган синамалар хам натижаларни яхшиланганини кўрсатди.
Индапамид:
Индапамид бу индол ҳалқасига эга бўлган, фармакологик жиҳатдан тиазид диуретикларига ўхшаш бўлган сульфонамид хосиласидир. Индапамид Генле халқасининг кортикал сегментида натрийни қайта сўрилишини ингибиция қилади. У натрий ва хлоридларни ва камроқ даражада калий ва шунингдек магнийни сийдик билан чиқарилишини кучайтиради ва шу йўл билан сийдик ҳосил бўлишини ошириб, гипотензив таъсир кўрсатади.
Амлодипин:
Амлодипин юрак–қон томир силлиқ мушакларига мембрана орқали кальций ионларини оқиб келишини ингибиция қилувчи, дигидропиридин гуруҳига мансуб кальций ионларининг оқиб келишини ингибиторидир (секин кальций каналларининг блокатори ёки кальций ионларининг антагонисти).
Фармакодинамикаси
Периндоприл/индапамид
Артериал гипертензияси бўлган пациентларнинг ёшидан қатъий назар, периндоприл ва индапамидни қўшилиши диастолик ва систолик артериал қон босимига ҳам ётган ҳолатда, ҳам турган ҳолатда дозага боғлиқ гипотензив таъсир кўрсатади. Клиник тадқиқотлар вақтида периндоприл ва индапамид мажмуаси, хар бир препарат билан монотерапияга нисбатан синергик характердаги антигипертензив самарани намойиш қилган.
Периндоприл:
Периндоприл хар қандай даражадаги артериал гипертензияда: енгил, ўртача ва оғир даражадаги бўлган гипертензияда таъсир кўрсатади. Систолик ва диастолик артериал босимни пасайиши хам ётган ҳолатда, хам турган ҳолатда кузатилади.
Максимал гипотензив фаоллик бир марталик доза қабул қилинганидан кейин 4-6 соат ўтгач кузатилади ва 24 соат давомида сақланиб қолади.
Препарат қабул қилинганидан кейин 24 соат ўтгач, ААФ ни фаоллигини ингибиция қилинишининг юқори даражаси: тахминан 80% таъсири сақланиб қолиши аниқланади.
Препарат билан даволаб бўладиган пациентларда артериал босимни нормаллашишига бир ойдан кейин эришилади ва бу самара тахифилаксияни ривожланишисиз сақланиб қолади.
Даволашни тўхтатиш гипертезияни қайталанишига олиб келмайди.
Периндоприл қон томирларни кенгайтириш хусусиятига эга ва асосий артериал томирларнинг эластиклигини тиклайди, резистент артерияларда гистоморфометрик ўзгаришларни мувофиқлаштириди ва юрак чап қоринчаси гипертрофиясини камайтиради.
Зарурат туғилганида, тиазид диуретикни қўшиш аддитив синергизмга олиб келади.
ААФ ингибиторини тиазид диуретик билан мажмуада буюрилиши, фақат диуретикнинг ўзини қабул қилганда юз берадиган гипокалиемия хавфини пасайтиради.
Индапамид:
Индапамид монотерапияда 24 соат давомида сақланиб турувчи гипотензив таъсир кўрсатади. Бу самара индапамиднинг сийдик ҳайдовчи таъсири минимал бўлган дозаларда намоён бўлади.
Унинг гипотензив самараси артерияларнинг эластиклигини яхшилаш, қон томирларнинг умумий периферик қаршилигини ва артериола қаршилигини пасайтириш хусусияти билан пропорционалдир.
Индапамид юракнинг чап қоринчаси гипертрофиясини камайтиради.
Тиазид ва тиазидсимон диуретикларнинг дозаси оширилганда, уларнинг гипотензив самараси платога (мувозанатли ҳолатга) етади, айни вақтда нохуш самаралари эса яққолроқ бўлади. Агар даволаш самарасиз бўлса, унда дозани ошириш мумкин эмас.
Бундан ташқари, артериал гипертензияси бўлган пациентларда қисқа, ўртача ва узоқ муддат даволашда, индапамид:
- липид алмашинувига, яъни триглицеридлар, ПЗЛП (паст зичликдаги липопротеинлар) холестерини, ЮЗЛП (юқори зичликдаги липопротеинлар) холестерини миқдорига таъсир қилмайди;
- углеводлар метаболизмига, ҳатто гипертензияси бўлган диабетикларда ҳам таъсир қилмайди.
Амлодипин:
Амлодипиннинг гипотензив самарасининг механизми қон томирларнинг силлиқ мушакларига бевосита бўшаштирувчи таъсири билан боғлиқдир. Амлодипинни стенокардияни камайтиришини аниқ таъсир механизми тўлиқ аниқланмаган, лекин у қуйидаги икки таъсир ёрдамида умумий ишемик юкламани пасайтиради:
- амлодипин периферик артериолаларни кенгайтиради ва, шу билан, юрак унга қарши ишлайдиган умумий периферик қаршиликни (кейинги юклама) пасайтиради;
- пульс тез-тезлиги барқарор қолгани туфайли, юракнинг бу ишини енгиллаштирилиши миокард томонидан энергияни сарфлашини ва кислородга эҳтиёжини пасайтиради.
Амлодипиннинг таъсир механизми шунингдек, эҳтимол, асосий коронар артериялар ва коронар артериолаларни, ҳам нормал, ҳам ишемик сохаларда кенгайтиришини ўз ичига олади. Бу кенгайиш коронар артерияларнинг спазми (Принцметалл стенокардияси ёки вариантли стенокардия) бўлган пациентларда миокардга кислородни етказилишини ошишига олиб келади.
Артериал гипертензияси бўлган пациентларда амлодипиннинг кунига бир дозаси, барча 24 соатлик интервал давомида, чалқанча ётган ҳолда ҳам, турган ҳолда ҳам артериал босимни клиник ахамиятли пасайишини таъминлайди. Таъсирини секин бошланиши сабабли, ўткир гипотензия амлодипинни қабул қилинишига хос эмас.
Амлодипин ҳеч қандай ножўя метаболик самаралар ва плазма липидларининг ўзгаришларини чақирмайди, ва астмаси, диабети ва подаграси бўлган пациентлар учун тўғри келади.
Педиатрик популяция:
Трипликсамни болаларга таъсири хақида маълумотлар йўқ.
Периндоприл/индапамид ва амлодипинни мажмуада қўллангандаги фармакокинетик хусусиятлари уларни алоҳида қўлланганига нисбатан хусусиятларини ўзгартирмайди.
Периндоприл:
Сўрилиши ва биокираолиши
Перорал қабул қилинганда периндоприлни сўрилиши тез юз беради: максимал концентрациясига 1 соат давомида эрилишилади (периндоприл олддори ҳисобланади ва периндоприлат эса - фаол метаболитдир). Периндоприлнинг плазмадаги ярим чиқарилиш даври 1 соатни ташкил қилади. Овқат қабул қилиш периндоприлни периндоприлатга айланишни пасайишига олиб келиши туфайли, биокираолишлиги камаяди, шунинг учун периндоприл аргининни перорал суткада бир марта эрталаб овқатдан олдин қабул қилиш тавсия қилинади.
Тақсимланиши
Боғланмаган периндоприлатнинг тақсимланиш хажми тахминан 0,2 л/кг ни ташкил қилади. Периндоприлатни плазма оқсиллари билан боғланиши 20% ни ташкил қилади, асосан ААФ билан боғланади, лекин препаратнинг концентрациясига боғлиқ.
Метаболизми
Периндоприл олддори ҳисобланади. Периндоприлнинг қабул қилинган дозасининг йигирма етти фоизи фаол метаболити периндоприлат сифатида қон оқимига етиб боради. Фаол периндоприлатдан ташқари, периндоприл бешта нофаол метаболитларни хосил қилади. Периндоприлатнинг плазмадаги чўққи концентрациясига препарат қабул қилингандан кейин 3-4 соат ўтгач эришилади.
Чиқарилиши
Периндоприлат сийдик билан чиқарилади; унинг эркин фракциясини ярим чиқарилишининг якуний даври тахминан 17 соатни ташкил қилади, бу 4 кун давомида мувозанат ҳолатига эришишга имкон беради.
Пропорционаллик/нопропорциоаналлик
Периндоприлнинг дозаси ва унинг плазмадаги миқдори орасида тўғри пропорционаллик намойиш қилинган.
Алоҳида популяциялар
- Кекса одамлар: кекса одамларда, шунингдек юрак ва буйрак етишмовчилиги бўлган пациентларда, периндоприлатнинг чиқарилиши секинлашади.
- Буйраклар етишмовчилиги: Буйраклар етишмовчилиги бўлган пациентларда буйрак фаолиятини бузилиш даражаси (креатинин клиренсига) қараб, дозани ташлаш тавсия этилади.
- Диализ ўтказилганда: периндоприлнинг клиренси минутига 70 мл ни ташкил қилади.
- Жигар циррози бўлган пациентларда: жигар циррози бўлган пациентларда периндоприлнинг фармакокинетикаси ўзгаради: дастлабки молекуланинг жигар клиренси икки марта қисқаради. Лекин ҳосил бўлаётган периндоприлатнинг миқдори камаймайди, шунинг учун дозага тузатиш киритиш талаб қилинмайди (4.2 ва 4.4 бўлимларга қаранг).
Индапамид:
Сўрилиши
Индапамид меъда-ичак йўлларидан тез ва тўлиқ сўрилади.
Одам плазмасидаги чўққи концентрациясига перорал қабул қилингандан кейин тахминан бир соатдан сўнг эришилади.
Тақсимланиши
Плазма оқсиллари билан боғланиши 79% ни ташкил қилади.
Метаболизми ва чиқарилиши
Ярим чиқарилиш даври 14 соатдан 24 соатгача (ўртача 18 соат) ни ташкил қилади. Препаратни такроран қабул қилиш уни организмда тўпланишига олиб келмайди.
Асосан сийдик билан (дозани 70%) ва аҳлат билан (22%) нофаол метаболитлари шаклида чиқарилади.
Алоҳида популяциялар
Буйраклар етишмовчилиги бўлган пациентларда фармакокинетикаси ўзгармайди.
Амлодипин:
Сўрилиши ва биокираолиши:
Терапевтик дозалар перорал қабул қилинганида амлодипин яхши сўрилади; доза қабул қилинганидан кейин қондаги миқдорининг чўққи даражасига 6-12 соатда эришади. Баҳолашлар бўйича, мутлоқ биокираолишлиги 64-80% ни ташкил қилади.
Амлодипиннинг биокираолишлиги овқат қабул қилишга боғлиқ эмас.
Тақсимланиши
Тақсимланиш хажми тахминан 21 л/кг ни ташкил қилади. Лаборатор текширишлар тизимли қон айланишида бўлган амлодипиннинг тахминан 97,5% қон плазмаси оқсиллари билан боғланишини кўрсатади.
Метаболизми
Амлодипин жигарда нофаол метаболитларигача жадал метаболизмга учрайди; дастлабки бирикманинг 10% ва 60% метаболитлар сийдик билан чиқарилади.
Чиқарилиши
Плазмадан ярим чиқарилишининг якуний даври тахминан 35-50 соатни ташкил қилади ва кунига бир дозани қабул қилишга мувофиқ келади.
Алоҳида популяциялар
- Кекса пациентлар томонидан қабул қилиниши: амлодипинни плазмада чўққи концентрацияга эришиш даври кекса пациентларда ҳам, ёш пациентларда ҳам бир хил. Кекса пациентларда қонни амлодипиндан тозаланиши пасайиш тенденциясига эга, бу AUC ни ошишига ва ярим чиқарилиш даврини узайишига олиб келади. Димланган юрак етишмовчилиги бўлган пациентларда AUC ни ошиши ва ярим чиқарилиш даврини узайиши пациентларнинг текширилаётган ёш гуруҳи учун кутилаётганга тўғри келган.
- Жигар етишмовчилиги бўлган пациентлар томонидан қабул қилиниши: жигар етишмовчилиги бўлган пациентларга амлодипинни буюриш бўйича клиник маълумотлар сони етарли эмас. Жигар етишмовчилиги бўлган пациентларда амлодипиннинг клиренси пасайган, бу ярим чиқарилиш даврини ошишига ва AUC ни тахминан 40-60% га ошишига олиб келади.
TRIPLIKSAM tabletkalari 5 mg/1,25 mg/10 mg N30
TRIPLIKSAM tabletkalari 5 mg/1,25 mg/5 mg N30
TRIPLIKSAM tabletkalari 10mg/2,5mg N30