Foydalanish uchun ko'rsatmalar
Триметазидин катталарда хуружлари номувофиқ назорат қилинадиган стабил стенокардияга эга беморларни профилактика қилиш ва симптоматик даволаш мақсадида қўшимча даволаш сифатида ёки антиангинал даволашни биринчи қатор препаратларини ўзлаштираолмаслик ҳолатларида қўлланилиш учун тавсия қилинган.
Farmakodinamikasi
Таъсир механизми
Триметазидин 3- кетоацил-СоА тиолаза узун занжирини блоклаб, ёғ кислоталар оксидланишини ингибиция қилади ва шу билан глюкоза оксидланиш жараёнига кучайтирувчи таъсир кўрсатади. Ишемия шароитларида ҳужайралар глюкоза оксидланиши жараёнида олинган энергия, ёғ кислоталар оксидланиши жараёнига нисбатан камроқ кислород истеъмолини талаб қилади. Глюкоза оксидланишини кучайтириш ҳужайраларнинг энергетик жараёнларини яхшилайди ва шу билан ишемия шароитларида тўғри энергетик алмашишни сақлаб қолади.
Фармакодинамик самараси
Триметазидин гипоксия ҳолатида ҳужайраларнинг энергетик метаболизмини сақлаш орқали ҳужайралар ичида АТФ камайишининг олдини олади. Ишемияга қарши самараси ёндош гемодинамик самараларсиз эришилади.
Клиник самараси ва хавфсизлиги
Клиник тадқиқотлар сурункали стенокардияга эга беморларни даволашда монотерапия сифатида ёки унинг самарадорлиги етарли бўлмаган ҳолатларда антиангинал терапияга қўшимча сифатида қўлланиладиган триметазидиннинг самарадорлиги ва хавфсизлигини намойиш қилган.
426 нафар пациент иштирокидаги икки томонлама яширин рандомизацияланган, плацебо-назоратли тадқиқотларда (TRIMPOL-II) триметазидин (кунига 60 мг) 12 ҳафта давомида кунига 100 мг (икки марта 50 мг дан) метопролол билан даволашга қўшимча равишда қўлланилган, бунда юклама тестлар ва клиник симптомлар кўрсаткичларининг плацебога нисбатан сезиларли яхшиланиши кузатилган. Юкламаларнинг умумий давом этиш муддати +20,1 сек, р = 0,023, бажарилган ишлар ҳажми +0,54 МЕТ, р = 0,001, изолиниядан 1 мм пастроқ ST сегменти депрессияси пайдо бўлгунгача вақт +33,4 сек, р = 0,003, стенокардия хуружи давомийлиги +33,9 сек, р <0,001, ҳафтасига стенокардия хуружи учраш тез-тезлиги -0,73, р = 0,014, гемодинамика ўзгаришларисиз тез таъсир кўрсатувчи нитратлардан фойдаланиш -0.63, р = 0,032.
223 нафар пациентлар иштирокидаги икки томонлама яширин рандомизацияланган, плацебо-назоратли тадқиқотларда (Sellier) 8 ҳафта давомида кунига 50 мг атенолол билан даволашга қўшимча сифатида таъсири узайтирилган битта 35 мг ли триметазидин таблеткасидан (кунига икки марта) фойдаланилган, бунда пациентлар кичик гуруҳидаги юклама тестларда (n = 173) изолиниядан 1 мм пастроқ ST сегменти депрессияси пайдо бўлгунгача вақт дори воситаси қабул қилингандан сўнг 12 соатдан кейин плацебога нисбатан сезиларли даражада ошиши кузатилган (+34,4 сек, p = 0,03). Шунингдек, стенокардия хуружлари давом этиш муддатидаги фарқ қайд этилган (р = 0,049). Гуруҳлар ўртасида бошқа иккиламчи якуний натижалар (юкламаларнинг умумий давом этиш муддати, юкламалар умумий ҳажми ва якуний клиник натижалар) учун ҳам статистик аҳамиятли фарқланишлар аниқланмаган.
1962 нафар пациент иштирокидаги икки томонлама яширин рандомизацияланган, плацебо-назоратли тадқиқотларда (Vasco) 3 ой давомида кунига 50 мг атенолол ва плацебога нисбатан иккита дозали триметазидин (кунига 70 мг ва кунига 140 мг)дан фойдаланилган. Умумий популяцияда, шу жумладан симптомлари бўлган ва симптомларсиз пациентларда эргометрик натижаларда ҳам (юкламаларнинг умумий давом этиш муддати, изолиниядан 1 мм пастроқ ST сегменти депрессияси пайдо бўлгунгача вақт ва стенокардия хуружи пайдо бўлгунгача вақт), клиник натижаларда ҳам дори воситаси қўлланилиши афзаллигини намоён қилолмаган. Шунга қарамасдан, симптомларга эга пациентларнинг кичик гуруҳида (1574 нафар) триметазидинни бир марта 140 мг қабул қилингандан кейинги таҳлил билан барча юкламаларнинг давом этиш муддати (+13,1 сек плацебога нисбатан +23,8 сек, р = 0,001) ва стенокардия хуружи пайдо бўлгунгача вақт (+32,5 сек плацебога нисбатан +46,3 сек, р = 0,005) сезиларли даражада яхшиланган.
Ҳайвонларда ўтказилган тадқиқотлар
Триметазидин:
- Гипоксия ва ишемия шароитларида юрак ва бош мия тўқималари метаболизмини бир маромда сақлашга ёрдам беради;
- Ишемия сабабли чақирилган ҳужайра ички ацидозни ва мембрана ион каналлари функциясини бузилишини камайтиради;
- Нейтрофил гранулоцитлар миграцияси ва уларнинг миокард тўқимасига киришини пасайтиради, ўткир ишемияда ва реперфузиядан кейин ҳам экспериментал инфарктлар ҳажмини камайтиради;
- Гемодинамикага бевосита таъсирсиз ўз таъсирини намоён қилади.
Пациентларда ўтказилган тадқиқотлар
Стенокардияси бўлган пациентларда ўтказилган назоратли тадқиқотларда триметазидин қуйидагича таъсир кўрсатиши мумкин:
- Даволашнинг 15-кунидан бошлаб зўриқиш стенокардия хуружлари муддатини узайтириш;
- Стенокардия хуружлари тез-тезлигини камайтириш;
- Нитратлар дозасини сезиларли даражада пасайтириш;
- Ишемияда юракнинг чап қоринчаси функциясини яхшилаш;
- Гемодинамикага бевосита таъсирсиз ўз таъсирини намоён қилади.
Farmakologik ta'sir
Сўрилиши
Триметазидин ичга қабул қилингандан сўнг тез сўрилади ва тахминан 5 соатдан кейин қон плазмасида максимал концентрациясига эришади. 24 соатдан кейин қон плазмасидаги концентрацияси 11 соатдан сўнг аниқланадиган 75% концентрациядан юқори даражада қолади. Мувозанат ҳолатига 60 соатдан сўнг эришилади. Овқат қабул қилиш қилиш препаратнинг фармакокинетик хусусиятларига таъсир кўрсатмайди.
Тақсимланиши
Тақсимланиш ҳажми 4.8 (л/кг-1) ни ташкил қилади, бу тўқимадаги яхши диффузиясидан далолат беради (оқсиллар билан боғланиш даражаси анчагина паст, in vitro шароитда тахминан 16%).
Чиқарилиши
Триметазидин организмдан асосан буйраклар орқали деярли ўзгармаган кўринишда чиқарилади. Ярим чиқарилиш даври тахминан 7 соатни, 65 ёшдан катта ёшдаги пациентларда – тахминан 12 соатни ташкил қилади.
Алоҳида пациентлар гуруҳидаги фармакокинетикаси
Триметазидиннинг буйрак клиренси креатиннинг клиренси билан бевосита боғлиқ, жигар клиренси ёшга қараб пасаяди. Кекса ёшдаги пациентларда кунига икки марта 2 таблетка суткалик дозада кунига, плазмадаги экспозициясини ошиши ҳеч қандай яққол самарага олиб келмайди.
Homiladorlik va laktatsiya davrida
Ҳомиладорлик
Ҳомиладорлик даврида препаратнинг қўллашнинг хавфсизлиги тўғрисидаги маълумотлар мавжуд эмас, шунинг учун ҳомиладорлик даврида триметазидинни қўллашдан воз кечиш керак.
Эмизиш даври
Триметазидин кўкрак сутига ўтиши маълум. Лактация даврида препаратни қўллаш зарурати бўлган ҳолларда эмизишни тўхтатиш тавсия қилинади.