Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar
Препаратнинг таъсир этувчи моддасига ёки ҳар қандай ёрдамчи моддаларидан бирига юқори сезувчанлик.
Farmakodinamikasi
Метилкобаламин – B12 эндоген коэнзим тури бўлиб, метионинсинтетаз коферменти сифатида метилкобаламин гомоцистеиндан метионин синтезида трансметилланишда муҳим роль ўйнайди.
Метилкобаламин нерв ҳужайралари органелларига яхши транспортировка қилинади ҳамда нуклеин кислоталари ва оқсиллар синтезига кўмаклашади.
Каламушларда ўтказилган тадқиқотларда метилкобаламин нерв ҳужайралари органелларига цианокобаламинга нисбатан яхшироқ ўтиши ҳамда нуклеин кислоталари ва оқсиллар синтезига кобамамидга нисбатан кўпроқ даражада кўмаклашиши тасдиқланган.
Каламушларда бош мия ҳужайралари ва орқа мия ҳужайралари билан ўтказилган тадқиқотларда ҳам метилкобаламиннинг дезоксиуридиндан тимидин синтезида, сақланган фолат кислотаси утилизация қилинишини рағбатлантиришда ва нуклеин кислотаси метаболизмида иштирок қилиши намойиш этилган.
Метилкобаламин аксонларнинг аксонал транспортировка қилинишига ва қайта тикланишига кўмаклашади.
Стрептозотоцин билан қўзғатилган қандли диабет бўлган каламушлардаги моделларда метилкобаламин қуймуч нерви ҳужайраларида аксонал скелет оқсили транспортини меъёрлаштиради.
Метилкобаламин адриамицин, акриламид ва винкристин каби препаратлари билан қўзғатилган нейропатияларда (каламушлар ва қуёнларда), сичқонларда аксонал қайта тикланиш моделларида ва спонтан қандли диабет бўлган каламушлардаги нейропатияларда нервлар қайта тикланишига нейропатик ва электрофизиологик сусайтирувчи таъсир этади.
Метилкобаламин миелинизацияга (фосфолипидлар синтезига), медулляр қаватнинг асосий липидли компоненти ҳисобланган лецитин синтезига кўмаклашади. Каламушлар тўқималари микроорганизмида нейронлар миелинизациясини кобамамидга нисбатан кўпроқ даражада оширади.
Метилкобаламин секинлашган синаптик узатилишни тиклайди ва нейротрансмиттерлар миқдорини меъёргача камайтиради.
Каламушларда ўтказилган тадқиқотларда метилкобаламин шикастланган қуймуч нервидаги сўнгги пластиналар потенциаллари индукциясини нерв толалари қўзғалувчанлигини ошириш ҳисобига эрта босқичда тиклайди. Бундан ташқари, метилкобаламин холин танқислиги билан парҳез олган каламушлар мия тўқимасидаги ацетилхолиннинг пасайган даражаларини меъёрлаштиради.
Farmakologik ta'sir
Сўрилиши
B12 витаминининг компонентлари ички фактор, меъда шиллиқ қавати томонидан секрецияланадиган гликопротеин билан боғланади, сўнгра меъда-ичак йўлларидан фаол сўрилади.
Ички фактор бўлмаган пациентларда, мальабсорбция синдромида ёки ичаклар касалликлари ва патологияларида, шунингдек гастрэктомиядан сўнг абсорбция бузилади.
Меъда-ичак йўлларидан абсорбция ҳам пассив диффузия орқали юз бериши мумкин, бунда озиқ-овқатдаги витаминнинг кам миқдори сўрилади. Шунга қарамай, бу катта миқдорларда, масалан терапевтик буюрилган ҳолатларда айниқса муҳимдир.
Бир мартали дозалар
Метилкобаламин соғлом кўнгилли катта ёшдаги эркаклар томонидан очлик вақтида бир мартали дозаларда (120 мкг ва 1500 мкг) перорал қабул қилинганида, қон зардобида умумий B12 витаминининг максимал концентрациясига ҳар икки дозалар учун 3 соатдан кейин эришилган ва дозага боғлиқ бўлган. Қайд этиш керакки, 1500 мкг бир мартали доза қўлланилиш учун тавсия этилмаган.
Кўп мартали дозалар
Метилкобаламин соғлом кўнгилли катта ёшдаги эркаклар томонидан кетма-кет 12 ҳафта давомида ҳар куни 1500 мкг дозада перорал қабул қилинганида, қон зардобидаги концентрация қабул қилингандан сўнг дастлабки 4 ҳафта давомида ошган, дастлабки миқдорга нисбатан тахминан икки баравар юқорилашиб борган.
Шундан сўнг аста-секин кўпайиб бориши кузатилган, у қабул қилингандан сўнг 12 ҳафтадан кейинги дастлабки миқдордан тахминан 2,8 баравар чўққига етган.
Сўнгги (12 ҳафта) қабул қилингандан сўнг қон зардобидаги концентрация пасайган, бироқ охирги марта қабул қилинганидан сўнг 4 ҳафтадан кейин дастлабки миқдордан тахминан 1,8 баравар сақланиб қолган.
Тақсимланиши
B12 витамини транскобаламинлар деб номланадиган специфик плазма оқсиллари билан интенсив боғланади. Транскобаламин II, эҳтимол, тўқималарга кобаламинларнинг тез транспортировка қилинишида қатнашади. B12 витамини жигар тўқималарида сақланади. B12 витамини йўлдош орқали киради, шунингдек она сутига ўтади.
Чиқарилиши
B12 витамини ўт билан чиқарилади ва интенсив энтерогепатик метаболизмга учрайди. Қабул қилинган дозанинг бир қисми сийдик билан чиқарилади, бунда унинг катта қисми – дастлабки 8 соат давомида чиқарилади. Бироқ, сийдик билан экскреция организмда озиқ-овқат билан олинган умумий сақланган миқдори қисқаришида кичик улушнигина ташкил қилади.
B12 витаминининг бир мартали дозаси қабул қилингандан сўнг 24 соатдан кейин сийдик билан чиқариладиган умумий миқдоридан 40-80 фоизи дастлабки 8 соат давомида чиқарилади.
Ярим чиқарилиш даври 12,5 соатни ташкил этади (бир мартали перорал қабул қилинганида, бу 24-48 соат ўртача миқдордан ҳисоблаб чиқилган).
Homiladorlik va laktatsiya davrida
Ҳомиладорлик
Ҳомиладорларда метилкобаламин қўлланилиши тўғрисида маълумотлар йўқ.
Лактация
Эмизадиган оналарда метилкобаламин қўлланилиши тўғрисида маълумотлар йўқ. Бироқ Америка педиатрия академиясининг фикрига кўра, B12 витамини она сутига ўтишига қарамай, одатда, у кўкракдан эмизиш билан биргаликда қўлланилиши мумкин.