Катталарда эссенциал артериал гипертензияни даволаш.
Экватор препарати катта ёшдаги беморларда артериал қон босимини адекват назоратини таъминловчи кўрсатилган дозаларда лизиноприлни ва амлодипинни бир вақтда қабул қилишга альтернатив восита сифатида кўрсатилган.
Экватор таблеткалари фаол моддалар сифатида лизиноприл ва амлодипинга эга бўлган дозаси фиксация қилинган мажмуавий препаратлар ҳисобланади.
Амлодипин
Амлодипин - бу кальций ионларининг ўтишининг дигидропиридинли ингибитори (секин кальций каналларининг блокатори ёки кальций ионларининг антагонисти), уларни мембраналар орқали миокард ва томирларнинг мушак ҳужайраларига ўтишини блоклайди.
Амлодипиннинг антигипертензив таъсирининг механизми томирларнинг силлиқ мушакларига тўғридан-тўғри бўшаштирувчи таъсири билан ифодаланган.
Амлодипиннинг ҳар куни суткада бир марта қабул қилиниши артериал гипертензияси бўлган беморларда артериал қон босимининг 24 соат давомида вертикал ҳолатда қандай бўлса, горизонтал ҳолатда ҳам худди шундай бўлган клиник аҳамиятли пасайишига олиб келади. Таъсир этишнинг аста-секин бошланиши натижасида тезкор гипотензив самара бошланмайди. Амлодипин моддалар алмашинувига ёки қон плазмаси липидларининг концентрациясига бирор бир нохуш таъсирлар кўрсатмайди ва бронхиал астма, қандли диабет ва подаграси бўлган беморларни даволашда қўлланилиши мумкин.
Юрак етишмовчилиги бўлган беморларда (NYHA таснифи бўйича II-IV-синфи) амлодипин жисмоний юкламаларни кўтара олмаслик, чап қоринчанинг чиқариб юбориш фракцияси ва клиник симптомлар каби бўлган кўрсаткичлар бўйича ҳолатларнинг ёмонлашувини чақирмайди.
Дигоксин, диуретиклар ва ААФ ингибиторларини қабул қилувчи юрак етишмовчилиги бўлган беморларда (NYHA бўйича III-IV-синфи) амлодипиннинг қўлланилиши ўлим хавфи ёки касалланиш ва ўлимнинг комбинацияланган хавфининг ошишига олиб келмайди.
Худди шу популяцияда амлодипиннинг қўлланилиши ўпка шиши ривожланишининг юқори хавфи билан боғлиқ.
Лизиноприл
Таъсир кўрсатиш механизми
Лизиноприл пептидил дипептидаза ферменти ингибиторини ўзида акс этади. У ангиотензин I ни вазоконстриктор пептидга, ангиотензин IIга айланишини тезлаштирувчи ангиотензинга айлантирувчи ферментни (ААФ) ни ингибиция қилади. Ангиотензин II шунингдек, буйрак усти бези пўстлоғи билан альдостероннинг секрециясини рағбатлантиради. ААФ ингибицияланиши ангиотензин II концентрациясининг пасайишига олиб келади, бунинг натижасида вазопрессор фаоллик пасаяди ва альдостероннинг секрецияси камаяди. Охиргисининг камайиши қон зардобида калийнинг мавжудлигини ошишига олиб келиши мумкин.
Модомики, лизиноприл артериал қон босимини пасайтиришининг механизми асосида, авваламбор, ренин-ангиотензин-альдостеронли тизимини бостириш ётади деб ҳисоблансада, лизиноприл ҳатто ренин даражаси паст артериал гипертензияси бўлган беморларда ҳам артериал қон босимини пасайтиради. ААФ брадикининни парчаловчи фермент кининаз II га ўхшаш. Кучли вазодилататор пептид бўлган брадикининнинг юқори концентрациялари лизиноприлнинг терапевтик самараларида роль ўйнашини ҳали аниқлаш керак бўлади.
Амлодипин
Сўрилиши, тақсимланиши ва плазма оқсиллари билан боғланиши
Терапевтик дозаларни ичга қабул қилгандан сўнг амлодипин яхши сўрилади, қон плазмасида максимал концентрацияларига препарат қабул қилингандан кейин 6-12 соат ўтиб эришилади. Баҳолашларга кўра мутлақо биокираолишлиги 64 дан 80% гачани ташкил қилади.
Тақсимланиш ҳажми таҳминан 21л/кг ни ташкил қилади. In vitro тадқиқотлари циркуляция қилиб турувчи амлодипиннинг таҳминан 97,5% плазма оқсиллари билан боғланишини кўрсатди.
Овқат истеъмол қилиниши амлодипиннинг биокираолишига таъсир кўрсатмайди.
Биотрансформация ва чиқарилиши
Плазмадан ярим чиқарилишининг терминал даври таҳминан 35-50 соатни ташкил қилади ва препаратни суткада бир марта қабул қилинишига мувофиқ бўлади. Амлодипин нофаол метаболитларни шакллантириш билан жигарда жадал метаболизмга учрайди, бунда дастлабки боғланишнинг 10%и ва метаболитларнинг 60% сийдик билан чиқарилади.
Беморларнинг махсус гуруҳларида фармакокинетик хусусиятлари
Жигар етишмовчилиги
Жигар етишмовчилиги мавжуд бўлган беморларда амлодипинни қўллаш ҳақидаги клиник маълумотлари жуда чегараланган. Жигар етишмовчилиги бўлган беморларда амлодипин клиренси пасайган, бу ярим чиқарилиш даврини ошишига ва AUC нинг таҳминан 40-60% га ошишига олиб келади.
Кекса ёшдаги беморлар
Тадқиқотларнинг кекса ва ундан ёш иштирокчиларининг қон плазмасида амлодипиннинг максимал концентрациясига эришиш вақти деярли бир хил. Амлодипиннинг клиренсини пасайиш мойиллиги кузатилади, бу кекса беморларда AUC ва ярим чиқарилишнинг даврини ошишига олиб келади.
Турғун юрак етишмовчилиги бўлган беморларда AUC ва ярим чиқарилиши даврининг ошиши тадқиқот қилинувчи кекса ёш гуруҳи учун кутилганларга мувофиқ бўлган.
Лизиноприл
Лизиноприл - сульфгидрил гуруҳга эга бўлмаган, ичга қабул қилинганда фаол бўлувчи ААФ ингибитори.
Сўрилиш
Ичга қабул қилингандан сўнг қон зардобидаги лизиноприлнинг максимал концентрацияси таҳминан 7 соатдан сўнг кузатилади, бунда ўткир миокард инфаркти билан касалланган беморларда қон зардобида максимал концентрацияларга эришиш вақтининг аҳамиятсиз ошишига мойиллик кузатилган. Сийдик билан чиқарилиш тўғрисидаги маълумотларга асосан лизиноприл сўрилишининг ўртача даражаси таҳминан 25%ни ташкил қилади, турли беморларда дозанинг тадқиқот қилинган диапазонида (5 дан 80 мг гача) вариабеллик 6 дан 60% гачани ташкил этади. Юрак етишмовчилиги билан касалланган беморларда лизиноприлнинг мутлақо биокираолишлиги таҳминан 16% гача пасаяди. Лизиноприлнинг сўрилиши овқат истеъмол қилишга боғлиқ эмас.
Тақсимланиши
Лизиноприл қон зардоби оқсиллари билан боғланмайди, циркуляция қилувчи ангиотензинга айлантирувчи фермент (ААФ)дан ташқари. Лизиноприлнинг гематоэнцефалик тўсиқ орқали умуман ўтмаслигини каламушлардаги тадқиқотлар кўрсатди.
Чиқарилиши
Лизиноприл метаболизмга учрамайди ва ўзгармаган кўринишда сийдик билан чиқарилади. Лизиноприлнинг кўп маротабалик қўлланилишида ярим чиқарилишининг самарали даври 12,6 соатни ташкил қилади. Соғлом кўнгиллиларда лизиноприлнинг клиренси таҳминан
50 мл/мин ни ташкил қилади. Қон зардобида концентрациянинг пасайиши пролонгирланган терминал фазага эга, бу организмда препаратнинг тўпланишига имкон туғдирмайди. Мазкур терминал фаза, эҳтимол, ААФ билан тўйинганли боғланишни акс этади ва дозага нопропорционал.
Беморларнинг махсус гуруҳларида фармакокинетик хусусиятлари
Жигар етишмовчилиги
Жигар циррози мавжуд бўлган беморларда жигар функциясининг бузилиши лизиноприл сўрилишининг пасайишига олиб келди (сийдик билан чиқарилиши бўйича маълумотларга асосан таҳминан 30% га), бироқ, клиренсни пасайиши туфайли, соғлом кўнгиллилар билан қиёслаганда, препаратнинг таъсири ошди (таҳминан 50% га).
Буйрак етишмовчилиги
Буйрак функциясининг бузилиши буйрак орқали чиқариладиган лизиноприлнинг чиқарилишини пасайтиради, аммо бу пасайиш тугунча орқали фильтрация тезлиги 30 мл/мин дан кам бўлгандагина клиник аҳамиятга эга бўлади. Енгил ва мўтадил буйрак етишмовчилигида (креатинин клиренси 30 дан 80 мл/мин) AUC нинг ўртача қиймати фақат 13% га ошади, шу қаторда оғир буйрак етишмовчилигида (креатинин клиренси 5 дан 30 мл/мин гача) AUC нинг ўртача қиймати 4,5 мартага ошиши кузатилади. Лизиноприл гемодиализ ёрдамида организмдан чиқариб юборилиши мумкин. 4 соатлик гемодиализдан сўнг қон плазмасида лизиноприл концентрацияси ўртача 60% га пасайган, диализ клиренси эса 40 дан 55 мл/мин ни ташкил қилган.
Юрак етишмовчилиги
Соғлом кўнгиллиларга нисбатан юрак етишмовчилиги мавжуд бўлган беморларнинг қон плазмасида лизиноприлнинг катта концентрацияси кўп (AUC нинг кўтарилиши ўртача 125% га), аммо сийдик билан чиқарилиши тўғрисидаги маълумотларга асосан лизиноприлнинг сўрилиши уларда соғлом кўнгиллиларга нисбатан таҳминан 16% га пасаяди.
Кекса ёшдаги беморлар
Анча ёш иштирокчилар билан қиёслаганда кекса ёшдаги беморларнинг қон плазмасида лизиноприлнинг анча юқори концентрацияси ва тадқиқотнинг "қон плазмасида концентрация - вақт" қийшиқ чизиғи остидаги майдони учун (таҳминан 60% га кўпроқ) анча юқори қиймати кузатилади.
EKVATOR tabletkalari 10mg/5mg N30
EKVATOR tabletkalari 20mg/5mg N30
EKVATOR tabletkalari 10mg N10
