qandli diabeti bo‘lgan yoki buyrak faoliyatini buzilishi (kalavalar filьtratsiyasi tezligi (KFT) <60 ml/minut/1,73 m2) bo‘lgan patsiyentlarda Edarbi® ni aliskiren bilan birga qo‘llash
jigar faoliyatini og‘ir darajada buzilishi
homiladorlik va laktatsiya davri
bolalar va 18 yoshgacha bo‘lgan o‘smirlarda qo‘llash mumkin emas (samaradorlik va xavfsizlik aniqlanmagan).
Ehtiyotkorlik bilan
surunkali og‘ir yurak yetishmovchiligi (NYHA tasnifi bo‘yicha IV funktsional sinf);
og‘ir darajadagi buyrak yetishmovchiligi (kreatinin klirensi <30 ml/minut);
buyrak arteriyasining ikki tomonlama stenozi va faoliyat ko‘rsatayotgan yagona buyrak arteriyasining stenozi;
ishemik kardiomiopatiya;
ishemik serebrovaskulyar kasalliklar;
buyrak transplantatsiyasidan keyingi holat;
AYuQX pasayishi (shu jumladan qusish, diareya) bilan kechuvchi holatlar, shu jumladan osh tuzi cheklangan parhezdagi patsiyentlarda;
diuretiklarning yuqori dozalari bilan bir vaqtda qo‘llash;
birlamchi giperalьdosteronizm;
giperkaliyemiya;
aortal va mitral klapanlar snozi;
gipertrofik obstruktiv kardiomiopatiya (GOKMP);
75 yoshdan oshgan patsiyentlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Angiotenzin II vazokonstriktsiya, aldosteron sintezi va ajralib chiqishini rag‘batlantirish, yurak faoliyatini va natriyni buyrakda reabsorbtsiyasini rag‘batlantirishni o‘z ichiga oluvchi samaralar bilan renin-angiotenzin tizimining asosiy vazofaol modda hisoblanadi.
AT1 retseptorlarni blokadasi renin sekretsiyasiga angiotenzin II ning qayta salbiy ta'sirini susayishiga olib keladi, lekin plazmada aylanib yuruvchi reninning va angiotenzin II ning faolligini keyingi oshishi azilsartanning klinik antigipertenziv samarasini susaytirmaydi.
Azilsartan medoksomilning antigipertenziv samarasi qo‘llashning birinchi 2 hafta davomida rivojlanadi, maksimal terapevtik samaraga 4 haftadan keyin erishiladi. Bir martalik dozasi ichga qabul qilingandan keyin arterial bosimni (AB) pasayishiga odatda bir necha soatda erishiladi va 24 soat davomida saqlanadi. Edarbi® preparati bilan uzoq vaqt (6 oy davomida) davolaganda qabul qilishni to‘satdan to‘xtatgandan keyin bekor qilish sindromi kuzatilmaydi.
Preparatni qo‘llashning xavfsizligi va samaradorligi patsiyentning yoshiga bog‘liq emas, lekin keksa yoshdagi ayrim patsiyentlarda AB ni pasayishiga yuqori sezgirlikni inkor etib bo‘lmaydi. Angiotenzin II retseptorlarining boshqa antagonistlari va angiotenzinga aylantiruvchi ferment (AAF) qo‘llagandagi kabi, negroid irqdagi patsiyentlarda (odatda qon plazmasida reninning faolligi past bo‘lgan populyatsiyada) antigipertenziv samarasi kamroq yaqqollikda bo‘ladi.
Edarbi® 40 mg va 80 mg ni “sekin” kalьtsiy kanallarining digidropiridin blokatorlari (amlodipin) yoki tiazid diuretik vositalar (xlortalidon) bilan bir vaqtda buyurish monoterapiya sifatida qo‘llanilgan boshqa antigipertenziv vositalarga nisbatan AB ni qo‘shimcha pasayishiga olib kelgan.
Dozaga bog‘liq nojo‘ya samaralar, shu jumladan bosh aylanishi, arterial gipotenziya va zardobda kreatinin darajasini oshishi ko‘pincha Edarbi® ni monoterapiya sifatida qabul qilishga nisbatan siydik haydovchi vositalar bilan bir vaqtda buyurilganda ko‘proq kuzatilgan, gipokalemiya esa diuretik bilan monoterapiyaga nisbatan kamroq kuzatilgan.
Yurak repolyarizatsiyasiga ta'siri
Edarbi® ni QT/QTc intervallarini oshirish potentsiali QT/QTc tadqiqoti vaqtida sog‘lom ko‘ngillilarda baholangan.
Edarbi® ni sutkada 320 mg gacha dozada qabul qilganda QT/QTc intervallarini uzayishining biron-bir belgilari kuzatilmagan.
So‘rilishi
Azilsartanning plazmadagi kontsentratsiyasi asosidagi azilsartan medoksomilning taxmin qilingan mutloq biokiraolishligi taxminan 60% ni tashkil qiladi. Azilsartan medoksomil peroral qabul qilingandan keyin azilsartanning plazmadagi cho‘qqi kontsentratsiyasi (Smax) ga 1,5-3 soat davomida erishiladi. Ovqat azilsartanning biokiraolishligiga ta'sir qilmaydi.
Taqsimlanishi
Azilsartanning taqsimlanish xajmi (Vd) taxminan 16 litrni tashkil qiladi. Azilsartan plazma oqsillari bilan, asosan zardobdagi alьbumin bilan deyarli to‘liq (>99%) bog‘lanadi.
Azilsartanning qon plazmasidagi tavsiya etilgan dozalarda erishiladigan diapazondan ahamiyatli darajada yuqori kontsentratsiyalarda oqsillar bilan barqaror bog‘lanishi kuzatiladi.
Metabolizmi
Azilsartan ikkita asosiy metabolitgacha metabolizmga uchraydi. Plazmadagi asosiy metaboliti O-dezalkilizatsiya yo‘li bilan hosil bo‘ladi va M-II metaboliti deb nomlanadi, boshqa metaboliti M-I dekarboksilizatsiya yo‘li bilan kamroq kontsentratsiyalarda hosil bo‘ladi. Odam organizmida ikkala metabolitning tizimli ta'siri muvofiq ravishda taxminan 50% va 1% dan kamroqni tashkil qiladi. M-I va M-II Edarbi® ning farmakologik faolligida ishtirok etmaydi. Azilsartanning metabolizmiga javob beruvchi asosiy ferment CYP2S9 hisoblanadi.
Chiqarilishi
Tadqiqotlar azilsartan medoksomilning 14S-nishonlangan dozasi ichga qabul qilingandan keyin uning taxminan 55% ahlat bilan va 42% siydik bilan chiqarilishini ko‘rsatdi (preparatning 15% o‘zgarmagan azilsartan ko‘rinishida siydik bilan chiqariladi). Azilsartanning yarim chiqarilish davri (T1/2) taxminan 11 soatni tashkil qiladi, buyrak klirensi minutiga taxminan 2,3 ml ni tashkil qiladi. Azilsartan doimiy kontsentratsiyasiga 5 kun davomida erishiladi va sutkada bir marta takroran qabul qilinganda plazmada to‘planishi kuzatilmaydi.
Dozaning proportsionalligi/proportsional emasligi
Azilsartan uchun ekspozitsiyada dozaning proportsionalligi azilsartan medoksomilning 20 mg dan 320 mg gacha dozasi bir marta yoki ko‘p marta qabul qilingandan keyin aniqlangan.
Litiy va AAF ingibitorlarini bir vaqtda qo‘llaganda qon zardobida litiyning kontsentratsiyasini qaytuvchan oshishi va toksiklik ko‘rinishlarining yaqqolligini qaytuvchan oshishi qayd etilgan. Shunga o‘xshash samara angiotenzin II retseptorlari antagonistlari bilan ham kuzatilishi mumkin. Azilsartan medoksomil va litiyni bir vaqtda qo‘llash tajribasi yo‘qligi tufayli, ularni birga qo‘llash tavsiya etilmaydi (Maxsus ko‘rsatmalar bo‘limiga qarang). Agar birga qo‘llash zarur bo‘lsa, zardobdagi litiyning darajasini sinchkovlik bilan monitoring qilish tavsiya etiladi.
Bir vaqtda qo‘llaganda ehtiyotkorlik talab etiladi
Angiotenzin II retseptorlari antagonistlarini NYaQP (masalan siklooksigenaza-2 (TSOG-2) selektiv ingibitorlari, atsetilsalitsil kislotasi (sutkada 3 g dan ko‘proq) va noselektiv NYaQP) lar bilan bir vaqtda qo‘llaganda antigipertenziv samarasi pasayishi mumkin.
Angiotenzin II retseptorlari antagonistlari va NYaQP ni bir vaqtda qo‘llash buyrak faoliyatini yomonlashishi xavfini oshishi va qon zardobida kaliyning darajasini oshishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun davolashni boshida suyuqlikni yetarli darajada iste'mol qilish va buyrak faoliyatini nazorat qilish tavsiya etiladi.
Kaliy tejovchi diuretiklar, kaliy preparatlari, kaliy saqlovchi tuz o‘rnini bosuvchi vositalar yoki boshqa dori preparatlarini (masalan, geparin) azilsartan medoksomil bilan bir vaqtda qo‘llash kaliyning kontsentratsiyasini oshishiga olib kelishi mumkin (Maxsus ko‘rsatmalar bo‘limiga qarang). Majmuaviy davolash vaqtida patsiyentlarda qon zardobidagi kaliyning darajasi monitoringini olib borish kerak.
Qo‘shimcha ma'lumot
Angiotenzin II retseptorlari antagonistlari, AAF ingibitorlari yoki aliskiren tomonidan renin-angiotenzin alьdosteron tizimini (RAAT) ikki tomonlama blokadasi monoterapiyaga nisbatan arterial gipotenziya, giperkaliyemiya va buyrak faoliyatini buzilishi (shu jumladan o‘tkir buyrak yetishmovchiligi) rivojlanish xavfini oshishi bilan bog‘liq.
Azilsartan medoksomil yoki azilsartanni amlodipin, antatsidlar, xlortalidon, digoksin, flukonazol, glibenklamid, ketokonazol, metformin va varfarin bilan klinik ahamiyatli o‘zaro ta'siri qayd etilmagan.
Azilsartan medoksomil me'da-ichak yo‘llarida va/yoki preparat so‘rilganda esterazalar tomonidan faol azilsartangacha tez gidrolizga uchraydi.In vitro sharoitdagi tadqiqotlar esterazalarni ingibitsiya qilish asosidagi o‘zaro ta'sirlarning ehtimoli kamligini ko‘rsatdi.
Nojo‘ya samaralarning namoyon bo‘lishiga patsiyentlarning jinsi va yoshi ta'sir ko‘rsatmaydi.
Preparatning nojo‘ya samaralarini uchrash tezligi quyidagicha baholanadi:
Juda tez-tez: ≥1/10
Tez-tez: ≥1/100, <1/10
Tez-tez emas: ≥1/1000, <1/100
Kam hollarda: ≥1/10000, <1/1000
Juda kam hollarda:<1/10000
Tez-tez
bosh aylanishi
diareya
qonda kreatinfosfokinazani oshishi
Tez-tez emas
arterial gipotenziya
periferik shishlar
toliqish hissi
ko‘ngil aynishi
qonda kreatinin darajasini oshishi
qonda siydik kislotasining darajasini oshishi/giperurikemiya
toshma, qichishish
mushak spazmlari
Kam hollarda
angionevrotik shish
Edarbi® xlortalidon bilan bir vaqtda qo‘llanganida qonda kreatinin darajasini oshishi va AB ni pasayishini uchrash tezligi tez-tez emas darajadan tez-tez darajagacha oshgan.
Edarbi® amlodipin bilan bir vaqtda qo‘llanganida periferik shishlarni uchrash tezligi oshgan, lekin amlodipin monoterapiyada qo‘llanganiga nisbatan past bo‘lgan.
Angiotenzin II retseptorlarining boshqa antagonistlari va angiotenzinga aylantiruvchi ferment (AAF ingibitorlari) ni qo‘llagandagi kabi Edarbi® preparatini diuretiklar (masalan, xlortalidon) bilan bir vaqtda qo‘llash kreatinin kontsentratsiyasini oshish holatlarini ko‘payishiga olib keladi. Edarbi® diuretiklar bilan bir vaqtda qo‘llanganida kreatinin kontsentratsiyasini oshishi Edarbi® bilan monoterapiyaga nisbatan AB ni ko‘proq pasayishi bilan bog‘liq bo‘lgan. Bu samaralarning ko‘pchiligi qisqa muddatli bo‘lgan yoki patsiyentlar davolashni davom ettirganlarida avj olmagan. Preparatni bekor qilingandan keyin kreatininning kontsentratsiyasini davolash vaqtida o‘tib ketmagan oshishi ko‘pgina hollarda qaytuvchan bo‘lgan. Ko‘pchilik patsiyentlarda kreatininning kontsentratsiyasi dastlabki yoki deyarli dastlabki ko‘rsatkichlarga qaytgan.
Edarbi® ni qo‘llaganda qon zardobida siydik kislotasining darajasini platseboga (4,3 mkmolь/l) nisbatan biroz oshishi (10,8 mkmolь/l) kuzatilgan.
RAAT ning boshqa ingibitorlarini qo‘llagandagi kabi Edarbi® bilan monoterapiyada gemoglobin va gematokritni biroz pasayishi (muvofiq ravishda 3 g/l ga yoki 1 hajm foizga) kuzatilgan.
EDARBI tabletkalari 40 mg N28
EDARBI tabletkalari 40mg N28
EDARBI tabletkalari 80mg N28