Foydalanish uchun ko'rsatmalar
Кенг диапазондаги касалликларда ҳар қандай даражадаги оғриқ ва яллиғланишни енгиллашишида, шу жумладан қуйидагиларда:
• Артрит: ревматоид артрит, остеоартрит, анкилозловчи спондилит, ўткир подаграда.
• Периартрит (масалан, елка-курак периартрити), тендинит, теносиновит, бурсит каби суяк-мушак тизими касалликларида.
• Жароҳат, шу жумладан суяк синиши, бел оғриғи, пайларнинг чўзилиши, чиқиш, ортопедик, стоматологик операциялар ва бошқа кичик жарроҳлик аралашуви натижаси сифатида оғриқ синдромининг бошқа турларида қўлланилади.
Диклосейф® суппозиторийлари 50 мг ва 100 мг болаларда қўллаш учун мўлжалланмаган.
Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar
• диклофенак ва препаратнинг ҳар қандай ёрдамчи моддаларига ўта юқори
сезувчанликда.
• ўткир меъда ёки ичак фаол яраси, қон кетиши ёки тешилишларда.
• анамнезда НЯҚВ ни қабул қилишга жавобан меъда-ичакдан қон кетиши ёки тешилишлар бўлганида.
• анамнезда меъда ва ўн икки бармоқ ичакда фаол ёки такрорий яра/қон кетиши (тасдиқланган яра ёки қон кетишинг икки ёки ундан ортиқ ҳоллари) бўлганида.
• ҳомиладорликнинг сўнги уч ойлиги.
• оғир жигар, буйрак ёки юрак етишмовчилигида («Махсус кўрсатмалар» бўлимига қаранг).
• сурункали димланган юрак етишмовчилигида (NYHA II-IV), юракнинг ишемик касаллигида, периферик артериал касаллигида ва/ёки цереброваскуляр касалликда.
• бошқа ностероид яллиғланишга қарши препаратлар (НЯҚП) сингари диклофенакни ибупрофен, ацетилсалицил кислотаси ёки бошқа ностероид яллиғланишга қарши препаратларни қабул қилинишига жавоб сифатида астма, ангионевротик шиш, эшакеми ёки ўткир ринит юзага келадиган пациентларда қўллаш мумкин эмас
• проктитда қўллаш мумкин эмас.
Farmakodinamikasi
Диклосейф® – яққол оғриқ қолдирувчи/яллиғланишга қарши таъсирга эга ностероид воситадир. Диклосейф® простагландинлар (циклооксигеназа) синтезини ингибиция қилади.
In vitro шароитда натрий диклофенак одамни даволашда эришиладиган концентрацияларга эквивалент бўлган концентрацияларда тоғай тўқимаси протеогликанлари биосинтезини сўндирмайди.
Farmakologik ta'sir
Сўрилиши
Тез сўрилади, аммо сўрилиш тезлиги ичакда эрийдиган қобиқ билан қопланган таблеткаларни ичга қабул қилинганидаги кўрсаткичга нисбатан бир мунча паст. 50 мг фаол моддани сақлайдиган ректал суппозиторий қўлланилганидан кейин плазмада унинг максимал концентрациясига ўртача 1 соат чегарасида эришилади, аммо қабул қилинадиган доза бирлигига ҳисобланган максимал концентрация катталиги ичакда эрийдиган таблетка ичга қабул қилинганидан кейин қайд этиладиган тегишли кўрсаткичдан тахминан 2/3 қисмини ташкил этади (1,95±0,8 мкг/мл (1,9 мкг/мл ≡ 5,9 мкмоль/л)).
Биокираолишлиги
Бошқа препаратларни ичга қабул қилинганда, AUC қиймати препаратни парентерал юборилган ҳолга нисбатан деярли ярмидан кам. Препарат такрорий қабул қилинганидан кейин фармакокинетика кўрсаткичлари ўзгармайди. Препаратни тавсия этилган дозалаш тартибига риоя қилинганида тўпланиши қайд этилмайди.
Болаларда қон плазмасида диклофенак концентрациялари препаратнинг эквивалент дозалари (мг/кг тана вазни) буюрилганида катталардаги тегишли кўрсаткичларга ўхшаш бўлади.
Тақсимланиши
Қон зардоби оқсиллари билан боғланиши 99,7% ни ташкил этади, у кўпроқ альбумин билан (99,4%) юз беради. Диклофенак синовиал суюқликка ўтади ва у ерда унинг максимал концентрациясига қон плазмасидагига қараганда 2-4 соат кечроқ эришилади. Синовиал суюқликдан тахминий ярим чиқарилиш даври 3-6 соатни ташкил этади. Плазмада максимал концентрацияга эришилганидан кейин 2 соат ўтгач синовиал суюқликда фаол модданинг концентрацияси плазмадагига қараганда юқори бўлади ва унинг қиймати 12 соатгача бўлган вақт давомида анча юқори бўлиб қолади. Диклофенак эмизикли аёлларнинг кўкрак сутида паст концентрацияларда (100 нг/мл) аниқланган. Она сутидан бола организмига келиб тушадиган препаратнинг тахмин қилинадиган миқдори суткада 0,03 мг/кг га эквивалент бўлади.
Метаболизми
Диклофенак метаболизми қисман ўзгармаган молекулани глюкоуронизациялаш йўли билан, аммо энг аввало, бир марталик ва кўп марталик гидроксилизация ва метоксилизация воситасида амалга оширилади, бу бир нечта фенол метаболитлари ҳосил бўлишига олиб келади, уларнинг кўпчилиги глюкуронид конъюгатларга айланади. Ушбу фенол метаболитларидан иккитаси биологик фаол, аммо диклофенакка нисбатан сезиларли кам даражада бўлади.
Чиқарилиши
Диклофенакнинг умумий тизимли плазмадаги клиренси минутига 263±56 мл ни (ўртача қиймат ± стандарт оғиши) ташкил этади. Ярим чиқарилишининг якуний даври 1-2 соатни ташкил этади. 4 та метаболитнинг, шу жумладан иккита фармакологик фаол метаболитнинг ярим чиқарилиши даври шунингдек узоқ давом этмайди ва 1-3 соатни ташкил этади.
Препаратнинг қўлланилган дозасининг тахминан 60% ўзгармаган молекуланинг глюкурон конъюгатлари кўринишида, шунингдек кўпчилиги глюкурон конъюгатларини ифодаловчи метаболитлар кўринишида сийдик билан чиқарилади. Дозанинг 1% дан камроғи ўзгармаган кўринишда чиқарилади. Препаратнинг қўлланилган дозасининг қолган қисми метаболитлар кўринишида сафро, ахлат орқали чиқарилади.
Пациентларнинг алоҳида гуруҳлари
Препарат қабул қилинганидан кейин препаратнинг сўрилиши, метаболизми ёки чиқарилишида пациентларнинг ёши билан боғлиқ фарқлар қайд этилмайди. 15 минутлик инфузиядан кейин 5 та катта ёшдаги пациентда плазмадаги концентрацияси ёш соғлом кўнгиллиларда кутилганига нисбатан 50% га юқори бўлган.
Буйрак функциясини бузилиши бўлган пациентлар
Буйрак функциясини бузилиши бўлган пациентларда диклофенакни одатдаги бир марталик дозаларда буюрилганида фаол субстанциянинг тўпланиши қайд этилмаган. Агар креатинин клиренси минутига 10 мл дан камни ташкил этса, диклофенак гидроксиметаболитларининг ҳисобланган мувозанат концентрациялари соғлом пациентларга нисбатан тахминан 4 марта юқори бўлади. Бироқ, якуний ҳисобда метаболитлар сафро билан чиқарилади.
Сурункали гепатити бўлган пациентлар
Сурункали гепатити ёки компенсацияланган жигар циррози бўлган пациентларда диклофенак фармакокинетикасининг кўрсаткичлари жигар касалликлари бўлмаган пациентлардаги кўрсаткичлар билан бир хил бўлади.
Homiladorlik va laktatsiya davrida
Ҳомиладорлик даври
Простагландинлар синтезини ингибиция қилиш ҳомиладорликка ва/ёки эмбрион/ҳомила ривожланишига салбий таъсир қилиши мумкин. Эпидемиологик тадқиқотларнинг маълумотлари ҳомиладорликнинг эрта муддатларида простагландинлар синтези ингибитори қўлланилганидан кейин бола ташлашларнинг юқори хавфи ва/ёки юрак нуқсонлари ривожланиши ва гастрошизис хавфи ҳақида далолат беради. Юрак-қон томир нуқсонларининг мутлақ хавфи 1% дан камроқдан тахминан 1,5% гача ошган.
Хавф доза ва даволаш давомийлиги билан ошиб боради. Ҳайвонларда простагландинлар синтези ингибиторининг юборилиши имплантация вақтида ва ундан кейинги даврда йўқотилишига ва эмбрионнинг/ҳомиланинг ҳалокати ошишига олиб келиши кўрсатилган.
Бундан ташқари, органогенез даврида простагландинлар синтези ингибиторини қабул қилган ҳайвонларда турли ривожланиш нуқсонларининг, шу жумладан юрак-қон томир тизими томонидан нуқсонларнинг юқори тез-тезлиги қайд этилган. Агар Диклосейф Диклосейф®ни ҳомиладорликни режалаштираётган аёл томонидан ёки ҳомиладорликнинг І уч ойлигида қўлланилса, препарат дозаси иложи борича паст бўлиши, даволаш давомийлиги эса иложи борича қисқа бўлиши керак. Ҳомиладорликнинг ІІІ уч ойлигида простагландинлар синтезининг барча ингибиторлари ҳомилага қуйидаги тарзда таъсир қилиши мумкин:
- юрак-ўпкага токсиклиги (артериал оқимнинг эрта ёпилиши ва ўпка гипертензияси билан бирга);
- олигогидрамнион билан буйрак етишмовчилигига қадар ривожланиши мумкин бўлган буйрак функциясини бузилиши.
Онага ва чақалоққа, шунингдек ҳомиладорликнинг якунида таъсири:
- қон кетиши вақтини узайиши, ҳатто жуда паст дозаларда ҳам кузатилиши мумкин бўлган антиагрегант таъсир эҳтимоли бор;
- туғруқни ушланиб қолинишига ёки туғруқ даврини ортишига олиб келадиган бачадон қисқаришининг тўхтаб қолиши.
Шундай қилиб, Диклосейф®ни ҳомиладорликнинг ІІІ уч ойлигида қўллаш мумкин эмас.
Лактация даври
Бошқа НЯҚП лар каби диклофенак катта бўлмаган миқдорда кўкрак сутига сингиб ўтади. Шу муносабат билан чақалоққа нохуш таъсир этишини олдини олиш учун диклофенакни лактация давридаги аёлларда қўллаш мумкин эмас.
Аёлларда фертиллик
Диклосейф® препаратини қўлланилиши аёлларда фертилликнинг бузилишига олиб келиши мумкин ва ҳомиладор бўлишга интилаётган аёлларга тавсия этилмайди. Ҳомиладор бўлишда қийинчиликни кечираётган ёки бепуштлик юзасидан текширувдан ўтаётган аёлларда Диклосейф® препарати қўлланилишини бекор қилиш масаласини кўриб чиқиш лозим.
Buyrak faoliyatining buzilishida
НЯҚВ, шу жумладан диклофенак билан даволашда суюқликни ушланиб қолиши ва шишлар ҳақида хабар қилинганлиги туфайли, юрак ёки буйрак функциясини бузилиши, анамнезда артериал гипертензияси бўлган беморларга, кекса ёшдаги беморларга, диуретикларни ёки буйрак функциясига сезиларли таъсир кўрсатувчи препаратларни қабул қилаётган беморларга ҳамда ҳар қандай сабабларга кўра, масалан, жиддий жарроҳлик аралашувигача ёки ундан кейин суюқликнинг ҳужайрадан ташқари ҳажми сезиларли равишда пасайиши бўлган пациентларга алоҳида эътибор қаратиш лозим. Бундай ҳолларда эҳтиёткорлик чораси сифатида буйрак функцияси мониторингини ўтказиш тавсия этилади. Даволашни тўхтатилиши одатда даволашгача бўлган ҳолатга қайтишни келтириб чиқаради.
Jigar faoliyatining buzilishida
Агар Диклосейф® суппозиторийлари жигар функциясини бузилиши бўлган пациентларга буюрилса, синчков тиббий назорат зарур, чунки уларнинг касаллик ҳолати зўрайиши мумкин.
Бошқа НЯҚВ лар, шу жумладан диклофенак қўлланилганидаги каби битта ва ундан ортиқ жигар энзимларининг даражаси ошиши мумкин. Диклофенак препарати билан узоқ муддатли даволаниш вақтида эҳтиёткорлик чораси сифатида жигар функциясини мунтазам назорат қилиш буюрилади.
Агар жигар функциясини бузилиши сақланиб қолса ёки ёмонлашса, агар клиник белгилари ёки симптомлари жигарнинг ривожланиб борувчи касалликлари билан боғлиқ бўлса ёки агар бошқа ҳолатлар (масалан, эозинофилия, тошмалар) кузатилса, препарат қўлланилишини тўхтатиш лозим.
Гепатитнинг кечиши продромал симптомларсиз ўтиши мумкин.
Агар диклофенак жигар порфирияси бўлган пациентларга қўлланилса, хуруж қўзғалиши эҳтимоли туфайли эҳтиёткорлик чораларини кўриш зарур.