App icon

Ilovada qulayroq

Kirish

Sil

Shifokorni tanlang: Infektsionist
Klinikani tanlang: Yuqumli kasalliklar

Sil kasalligi – bu Mycobacterium tuberculosis complex bakteriyalari keltirib chiqaradigan surunkali yuqumli kasallik. Ko'pincha u nafas olish organlariga ta'sir qiladi, ammo bo'g'imlarga, suyaklarga, ko'zlarga, periferik limfa tugunlariga ham zarar yetkazishi mumkin.

Sil kasalligining 95% hollarda yuqishi havo tomchilari orqali,– alimentar (zararlangan oziq-ovqat mahsulotlarini iste'mol qilish) yoki kontakt orqali sodir bo'ladi. Sil kasalligini o'z vaqtida aniqlamaslik va savodsiz davolash o'limga olib kelishi mumkin.

Sil kasalligining shakllari:

  • ochiq (bakteriyalar balg'am bilan birga chiqadi, MBT ijobiy);
  • yopiq (bakteriyalar chiqmaydi, MBT salbiy).

Kasallikning alohida shakllari:

  • sarkoidoz;
  • plevrit;
  • plevral empiema.
  • Sabablar
  • Alomatlar
  • Diagnostika
  • Davolash
  • Xavf guruhi
  • Oldini olish
  • Parhez
  • Shifokor qabuliga yoziling
img Sil davolaydigan barcha shifokorlarni tomosha qiling

Sabablar

Yuqorida aytib o'tilganidek, sil kasalligining qo'zg'atuvchisi ko'pincha Mycobacterium tuberculosis (Mycobacterium tuberculosis guruhidagi bakteriya) - aktinomitsetlar oilasining kislotaga chidamli gram-musbat tayoqchasi (mikobakteriyalar jinsi). Ba'zida kasallik ushbu guruhdagi boshqa qo’zg’atuvchi sababli kelib chiqadi.

Sil kasalligi infeksiyasining manbai kasal odamlar (ayniqsa, ochiq shakl tashxisi qo'yilganlar).Infetsiya yo'li – respirator hisoblanadi, ya'ni bakteriyalar tarqalgan havodan nafas olish . Bir yil ichida ochiq shakldagi silga chalingan bemor o'ndan ortiq odamga yuqtirishi mumkin.

Shuningdek, kasallik manbalari parranda va qoramol bo'lishi mumkin. Sil kasalligi sigir suti, tuxum bilan yoki kasallangan hayvonlarning axlati suvga tushganda yuqadi.

Shuni ta'kidlash kerakki, Mycobacterium tuberculosis bakteriyasi tanaga kirganda, tasvirlangan patologiya har doim ham rivojlanmaydi. Agar odam sog'lom va kuchli immunitetga ega bo'lsa, infeksiya xavfi past bo'ladi.

Sil kasalligi belgilari

  • Yo'tal. (Dastlab quruq, ammo tayoqchalar tarqalishi bilan namga aylanadi. U kamida 3 hafta davom etadi.)
  • Past darajadagi isitma (normadan 1-2 daraja yuqori).
  • Qonli yo’tal.
  • Ko'krak qafasidagi og'riq.
  • Qattiq terlash (ayniqsa kechasi).
  • Jismoniy mashqlar paytida nafas qisilishi.
  • Zaiflik, bezovtalik.
  • Vazn yo'qotish.

Bolalarda sil kasalligining belgilari

Bolalarda, yuqorida tavsiflangan alomatlardan tashqari, sil kasalligi o'zini namoyon qiladi:

  • limfa tugunlarining kattalashishi va og’rishida;
  • terining oqarishida ( terining qon aylanishi yomonlashadi);
  • uyqu buzilishida;
  • fikr tarqoqligida;
  • kayfiyatning keskin o'zgarib turishida.

Agar o'zingizda shunga o'xshash alomatlarni sezsangiz, darhol shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oldini olish oqibatlari bilan kurashishdan osonroqdir.

Diagnostika

O'pka sil kasalligi mikroskopik tarzda tasdiqlanadi.To'g'ri tashxis qo'yish uchun bemorga tekshiruv buyuriladi, unga quyidagilar kiradi:

  • Bemor haqida kerakli ma'lumotlarni to'plash (alomatlar, yuqtirish ehtimoli, ilgari boshdan kechirgan kasalliklari).
  • Klinik tekshiruv (umumiy holat baholanadi, dominant alomatlar o'rganiladi).
  • Ftiziatr bilan maslahatlashish (sil kasalligini davolash bilan shug'ullanadigan mutaxassis). Tekshiruv paytida shifokor chap/o'ng o'pkaning nafas olish funktsiyasida kechikish mavjudligini aniqlash uchun ko'krak qafasini palpatsiya qiladi.
  • Laboratoriya diagnostikasi.

Mantu testi (tuberkulyoz testi)

Mantu testi-bu patogenning oqsillarga sezgirligini ko'rsatadigan test.Mikobakteriyaning atipik shakli bilan kasallanganda yoki emlashdan keyin yuqori sezgirlik mavjud bo’ladi.Substrat t-limfotsitlar tomonidan hosil bo'ladi.Ular faollashganda, kechiktirilgan turdagi allergik reaktsiya rivojlanadi.

Mantu testi yallig'lanish reaksiyalarini keltirib chiqaradigan mexanizmlarni faollashtiradi, ular hujayralarning to'planishi bilan tavsiflanadi – terida shish, qizarish paydo bo'ladi. Tuberkulyoz testining asosini tirik mikobakteriyalar emas, balki ularning parchalanish mahsulotlari (tuberkulin) tashkil etadi.Teri ostiga yuborish paytida kichik papula (taxminan 5 mm) hosil bo'ladi, u tez orada eriydi.3 kundan keyin shifokor natijalarni baholaydi.

Sil kasalligini aniqlashning mikroskopik va bakteriologik usullari

Tanada Kox tayoqchasi borligini aniqlash uchun yo'tal paytida chiqarilgan balg'am olinadi. U 3 marta olinadi: ftiziatrga birinchi tashrif paytida, ertasi kuni ertalab, ikkinchi qabul paytida. Agar bemor balg'amni to'play olmasa, , bronxoskopiya paytida olingan yoki oshqozon tarkibidagi materiallardan foydalanish mumkin.

Sil kasalligini tashxislashda mikroskopik test patogenni aniqlashni ta'minlaydi, shuning uchun u juda muhimdir. Bu test:

  • patologik jarayon qanchalik rivojlanganligini tushunish;
  • bemorga buyurilgan davolanish samarali yoki yo'qligini baholash;
  • bemorning ahvolini dinamikada kuzatib borish imkonini beradi

Rentgen va КТ

Sil kasalligini tashxislashda ko'krak qafasi rentgenografiyasi yon va orqa-oldi proektsiyalarda amalga oshiriladi. Bu o'pkaning qanchalik qattiq ta'sirlanganligini aniqlashga imkon beradi. Ammo shuni esda tutish kerakki, faqat rentgen natijalariga qarab shifokor to'g'ri tashxis qo'yolmaydi. Kompyuter tomografiyasi asoratlar (bronxlarning torayishi) mavjudligini aniqlashga imkon beradi.Ko'pincha u bolalarni tekshiruvdan o’tkazish paytida qo’llaniladi.

Sil kasalligini davolash

Davolash paytida bemor chekish va spirtli ichimliklardan voz kechishi, gigiena qoidalariga rioya qilishi kerak.

Sil kasalligini davolash uchun birinchi darajali dorilar

Sil kasalligida qabul qilish mumkin:"Rifmapitsin";"Etambutol";"Izoniazid";"Pirazinamid". "Streptomitsin"tomir ichiga yuboriladi. Ushbu dorilar bakteriyalarning toksinlarini emas, balki o'zlarini yo'q qiladi, mikobakteriyalarning faol dori-darmonlarga chidamliligi rivojlanishiga to'sqinlik qiladi.

Sil kasalligini davolash uchun ikkinchi darajali dorilar:

"Protionamid";"Sikloserin";"Etionomid". Tomirga yuboriladi:"Amikatsin";"Kanamitsin";"Vomitsin". Dori-darmonlarning dozalari bemorning vazni, uning yoshi vaalomatlarning og'irligini hisobga olgan holda individual ravishda belgilanadi.

Sog’ayish mezonlari

O'z vaqtida tibbiy yordamga murojaat qilgan bemor sog'ayishga umid qilishi mumkin. Sil kasalligi orqaga chekinayotganini ko'rsatadigan belgilarga quyidagilar kiradi:

  • so'nggi 5 oy davomida bakteriologik va mikroskopik tahlillar salbiyligi;
  • 2 oylik davolanishdan keyin klinik simptomlarning namoyonligi pasayadi, rentgen nurlari o'choqlarning hajmini pasayishini ko'rsatadi, birinchi mikroskopiya salbiy bo’ladi;
  • hech qanday asoratlar yo'q, laboratoriya va instrumental usullar ijobiy evolyutsiyani ko'rsatadi.

Sil kasalligi bilan kasallangan odamlarning gigienasi:

  • Jamoat joyida bo'lganda jarrohlik niqobini kiyish (har 4-6 soatda o'zgartirish).
  • Ixtisoslashgan tibbiy muassasalarda davolanish.
  • Yon tomonga yo'talish, og'izni ro’molcha bilan yopish.

Sil kasalligida gospitalizatsiya

Agar tashxis tasdiqlansa,kasalxonada davolanish taxminan 3-4 oy davom etadi. Bemorning mikobakteriyalarni chiqarmasligini tasdiqlovchi balg'amni uch marta topshirgandan keyingina u ambulatoriya yoki sanatoriy sharoitida davolanishi mumkin. Batsilla silga qarshi barcha dorilarga chidamli bo'lsa, bemor kasalxonada bir yarim yilgacha yotishi mumkin.

Tuberkulyoz qayerda davolanadi?

Birinchi alomatlar paydo bo'lganda, kasallikni o`tkazib yubormaslik uchun shifokor ko`rigidan o`tish kerak. Bizning veb-saytimizda siz kerakli mutaxassisni topishga yordam beradigan klinikalarni va bemorlarning sharhlarini topishingiz mumkin. Xizmatlar narxlarini veb-saytimizda to'g'ridan-to'g'ri solishtirish mumkin va aloqa telefon raqamiga qo'ng'iroq qilib, barcha tafsilotlarni aniqlab olishingiz mumkin.

Xavf guruhi

Ko'pincha quyidagi odamlar sil kasalligiga chalinish xavfi ostida bo'ladi:

  • uzoq vaqt davomida kasal bilan aloqa qilgan;
  • nafas olish tizimining surunkali kasalliklariga chalingan;
  • oshqozon yoki o'n ikki barmoqli ichak yarasi, diabet bilan og'rigan;
  • uzoq vaqt davomida glyukokortikoid dorilarni qabul qilgan (gormonlar immunitetni zaiflashtiradi);
  • OIV virusi bilan kasallangan;
  • spirtli ichimliklarni suiiste'mol qiluvchilar, qamoq joylarida bo'lganlar, giyohvand moddalarni iste'mol qiluvchilar;
  • sil kasalligi bilan kasallangan bemorlar davolanayotgan tibbiyot muassasalari xodimlari;
  • ilgari sil kasalliga chalinganlar.

Oldini olish

Sil kasalligining o'ziga xos profilaktikasi BCG vaktsinasini kiritishdan iborat. JSST ma'lumotlariga ko'ra, unda 500000 dan ortiq tirik mikroblarning tanalari mavjud, ammo ularning xususiyatlari sezilarli darajada pasaygan. Silga qarshi emlash bola tug'ilgandan 3-5 kun o'tgach amalga oshiriladi.

Bunga qarshi ko'rsatmalar:

 

  • Nafas olish yo'llarining spazmiga, qon bosimining keskin pasayishiga olib keladigan allergik reaktsiyalar.
  • Tug'ruqdan keyingi jarohatlar.
  • Yuqori isitma bilan yuzaga keladigan kasalliklar.
  • Terining umumiy shikastlanishi.

Ikkinchi emlash yetti yoshda amalga oshiriladi.

Agar uyda sil bilan kasallangan bemor bo'lsa, nima qilish kerak

Sil kasalligi bilan kasallangan oilaning barcha a'zolari ehtiyot choralarini ko'rishlari kerak.Infeksiyalangan odam alohida xonada yoki to’siq orqasida izolyatsiya qilinishi kerak. U ushlaydigan buyumlar soni iloji boricha cheklanishi kerak. Uydagi barcha narsalar har kuni dezinfeksiya qilinishi va tozalanishi kerak. Bemor yashaydigan xonada yumshoq o'yinchoqlar, gilamchalar, pardalar, qo'shimcha yostiqlar bo’lmasligi kerak.Yumshoq mebellarni vaqti-vaqti bilan qaynatib turiladigan maxsus g’ilof bilan yopish tavsiya etiladi.Uyda harakatlanayotganda, kasallangan odam niqob kiyishi kerak (bir martalik niqob yoki to'rt qavatli doka).

Parhez

Sil kasalligida ovqatlanish immunitetni mustahkamlashga qaratilgan bo'lishi kerak. Bemor kuniga 120 dan 150 g gacha toza protein iste'mol qilishi kerak.Bu antitanalarni ishlab chiqarish uchun kerak. Protein manbalari: baliq, dengiz mahsulotlari, sut mahsulotlari, yog'siz parranda va baliq go'shti, qoramol va baliq jigari. Yog'lar miqdori kuniga 50 dan 80 g gacha. Ular mikobakteriyalar tomonidan zararlangan hujayra membranalarini tiklash uchun zarurdir. Sariyog'va o'simlik moylarini, baliq yog'ini, oz miqdordagi hayvon yog'larini iste'mol qilish kerak. Uglevodlar yosh normasiga mos kelishi kerak-kuniga taxminan 400 g. Ularni don, sabzavotlardan olish mumkin. Kuniga 80 g dan ortiq qandolat mahsulotlarini istemol qilish tavsiya etilmaydi.

Mineral tuzlar metabolizmni normallashtiradi va endokrin tizimning faoliyatini yaxshilaydi, buning natijasida tananing himoyasi oshadi. Ularning manbalari bo'lishi mumkin: pomidor, anjir, gulkaram, o'tlar, pishloqlar, tvorog.

Ushbu maqola faqat tanishish maqsadida joylashtirilgan va ilmiy material yoki professional tibbiy maslahat emas

Sil kasalligini davolovchi shifokorlar

Amirqulova Nilufar Boboqulovna
Amirqulova Nilufar Boboqulovna

Amirqulova Nilufar Boboqulovna 5.0

Infektsionist,

Gastroenterolog,

Gepatolog

26 yil Tajriba

  • Birinchi konsultatsiyasi280 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha

Shifokor bir nechta klinikalarda qabul qiladi

De Factum Megapolis

13 kv-l, 1A, Yunusobod massivi

Atoyeva Iqbolbonu Ismoilovna
Atoyeva Iqbolbonu Ismoilovna

Atoyeva Iqbolbonu Ismoilovna 5.0

Infektsionist,

Pulmonolog,

Pediatr

  • Birinchi konsultatsiyasi252 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Shox International Hospital
Shox International Hospital

Kichik xalka Yo`li ko`chasi, 70A

Nazarov Elbek Ulug'bekovich
Nazarov Elbek Ulug'bekovich

Nazarov Elbek Ulug'bekovich 5.0

Infektsionist,

Gepatolog

  • Birinchi konsultatsiyasi280 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - De Factum Central
De Factum Central

Osiyo ko'ch. 86A

Usmonov Javoxir Alijonovich
Usmonov Javoxir Alijonovich

Infektsionist,

Pulmonolog,

Pediatr

7 yil Tajriba

  • Birinchi konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Shox Med Педиатрия
Shox Med Педиатрия

Xushnavo 4-chi o'tish joyi, 26/2

Usmonova Lobar Nadirovna
Usmonova Lobar Nadirovna

Infektsionist,

Pediatr

9 yil Tajriba

  • Birinchi konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Via Med  (Sampi skrining)
Via Med (Sampi skrining)

Toshkent shaxar, Yunusobod tumani, Posira. Gullola ko'chasi, 5a uy

Fayzullayeva Sevara Arifjanovna
Fayzullayeva Sevara Arifjanovna

Infektsionist,

Gastroenterolog

27 yil Tajriba

  • Birinchi konsultatsiyasi170 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha

Shifokor bir nechta klinikalarda qabul qiladi

NS Medical

Beruni ko'chasi 6

Taktasheva Istiqbol Odilbekovna
Taktasheva Istiqbol Odilbekovna

Infektsionist,

Terapevt

39 yil Tajriba

Oliy toifali shifokor

  • Birinchi konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Zuparova Nargiza Hamdamovna
Zuparova Nargiza Hamdamovna

Infektsionist,

Terapevt,

Pediatr,

Gastroenterolog

20 yil Tajriba

Oliy toifali shifokor

  • Birinchi konsultatsiyasi200 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Prime Medical Center
Prime Medical Center

Beruniy ko`chasi, 1, qavat 1

Bozorov Erkinboy Ergashboyevich
Bozorov Erkinboy Ergashboyevich

Infektsionist

45 yil Tajriba

Oliy toifali shifokor

  • Birinchi konsultatsiyasi150 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Zam-zam med servis
Zam-zam med servis

Andijon shaxri, Mustaqillik ko'chasi , 5

Омонов Санжар Мустапоевич
Омонов Санжар Мустапоевич

Infektsionist,

Pediatr

12 yil Tajriba

Oliy toifali shifokor

  • Birinchi konsultatsiyasi100 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Kids Doctor
Kids Doctor

Qo'rg'ontepa ko'chasi 141-do'm

Ashurov To'lanboy Zaylobiddinovich
Ashurov To'lanboy Zaylobiddinovich

Infektsionist,

Pediatr

4 yil Tajriba

  • Birinchi konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Vatan Tibbiyot Markazi
Vatan Tibbiyot Markazi

Lutfiy ko'chasi, uy 24/1

Hamidov Ilhom Ablokulovich
Hamidov Ilhom Ablokulovich

Infektsionist,

Pediatr

  • Birinchi konsultatsiyasi95 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Bionur medservis
Bionur medservis

Katta Oz'bek Trakt ko'chasi, 16 uy, Samarqand

Asilova Muxayo Ubayevna
Asilova Muxayo Ubayevna

Asilova Muxayo Ubayevna 5.0

Infektsionist,

Gepatolog

38 yil Tajriba

Tibbiy fanlar doktori

  • Birinchi konsultatsiyasi200 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Family Doctor M
Family Doctor M

Mayqo'rg'on ko'chasi, 66- uy

Umarova Dilnoza Primovna
Umarova Dilnoza Primovna

Infektsionist,

Pediatr

24 yil Tajriba

Birinchi toifali shifokor

  • Birinchi konsultatsiyasi150 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasi80 000 so‘m
Klinika logotipi - Sog'lom Hayot
Sog'lom Hayot

Sputnik -7, 9 do'm

Abdullayeva Umida Umidovna
Abdullayeva Umida Umidovna

Infektsionist,

Pediatr

22 yil Tajriba

Tibbiy fanlar kandidati

Oliy toifali shifokor

  • Birinchi konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Nova diagnostic
Nova diagnostic

Osiyo ko'chasi, 17

Sharipova Iroda Pulatovna
Sharipova Iroda Pulatovna

Infektsionist,

Gastroenterolog,

Gepatolog

Tibbiy fanlar kandidati

Oliy toifali shifokor

  • Birinchi konsultatsiyasi390 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasi340 000 so‘m
Klinika logotipi - Ayol Care - Ayollar salomatligi markazi
Ayol Care - Ayollar salomatligi markazi

Maxtumquli ko`chasi, 15

Tuxtayev Jaxongir Temirovich
Tuxtayev Jaxongir Temirovich

Tuxtayev Jaxongir Temirovich 5.0

Infektsionist,

Immunolog,

Allergolog,

Pediatr

  • Birinchi konsultatsiyasi70 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Zdorovie deti (Namangan filiali)
Zdorovie deti (Namangan filiali)

Namangan shahar, Xamroh ko’chasi, 72-uy

Agzamova Maksuda Abdusalomovna
Agzamova Maksuda Abdusalomovna

Infektsionist,

Gepatolog

  • Birinchi konsultatsiyasi140 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Samo Medical 24/7
Samo Medical 24/7

Shokirariq ko`ch. 180A

Xamidova Barno Nasibdjanovna
Xamidova Barno Nasibdjanovna

Xamidova Barno Nasibdjanovna 5.0

Infektsionist,

Gepatolog,

Gastroenterolog

  • Birinchi konsultatsiyasi200 000 so‘m
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
Klinika logotipi - Lab Medical
Lab Medical

Istiroxat ko`chasi, 60A

Masaliyeva Dilfuza Ismataliyevna
Masaliyeva Dilfuza Ismataliyevna

Masaliyeva Dilfuza Ismataliyevna 5.0

Infektsionist,

Terapevt,

Kardiolog

28 yil Tajriba

Oliy toifali shifokor

  • Birinchi konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha
  • Takroriy konsultatsiyasinarx so‘rov bo‘yicha

Shifokor bir nechta klinikalarda qabul qiladi

Doctor Lotos

Oltintepa ko`ch., 36

Foydali ma'lumotlar

Diagnostika markazlari

Ixtisoslashgan Med portali 24.uz uy yaqinidagi diagnostika markazini tanlashga yordam beradi

Batafsil

Analizlar

Med24.uz sizga yaqin atrofdagi klinikani topishga yordam beradi, u erda siz barcha laboratoriya tekshiruvlaridan o'tishingiz mumkin

Batafsil

Tibbiy xizmatlar

Turli klinikalarda tibbiy xizmatlar qancha turishini bilib oling

Batafsil
med24 logo

Med24.uz ilovasida bepul onlayn maslahatlar

med24 logomed24 logo
age limit

saytda ko'rsatilgan ma'lumot tashxizqo'yish, davolash muolajasi berish uchun foydalana olinmaydi va shifokor qabulining o'rnini bosmaydin.

© med24.uz, 2023–2025. "SMART MEDIA SOLUTIONS" MASULIYATI CHEKLANGAN JAMIYATI