Skorbut

Sabablari
Skorbut belgilari
Diagnostika
Skorbutni davolash
Xavf
Xavf guruhi
Oldini olish
Parhez
Shifokor qabuliga yozilish

Skorbut (Singa) organizmda C vitamini (askorbin kislotasi) yetishmovchiligi tufayli kelib chiqadigan o‘tkir kasallikdir.

Skorbutni davolovchi barcha shifokorlarni ko‘rish

Skorbut (Singa) organizmda C vitamini (askorbin kislotasi) yetishmovchiligi tufayli kelib chiqadigan o‘tkir kasallikdir.

Sabablari

Singa C vitaminining o‘tkir tanqisligi tufayli paydo bo‘ladi, bu esa biriktiruvchi to‘qimaning asosiy komponenti bo‘lgan kollagen sintezining buzilishiga olib keladi. Bu narsa biriktiruvchi to‘qimalarni yumshoq va kam pishiq qilib qo‘yadi. Kasallikning asosiy sababi muvozanatsiz ovqatlanish bo‘lib, unda C vitamini yetishmaydi.

Skorbut belgilari

Singa uchun quyidagi alomatlar xos:

Qo‘l-oyoqlardagi og‘riqlar
Bo‘g‘imlardagi og‘riq
Tez charchash
Tishlarning tushishi
Gemorragik toshma
Milkdan qon ketish
Umumiy zaiflik
Kuchli shish
Immunitet pasayishi
Tez-tez qon ketishi

Kechki bosqichlarda quyidagilar paydo bo‘lishi mumkin:

Suyaklarning sinishi.
Stuldagi qon aralashmasini.
Qorin qattiq og‘riydi.
Gangrenoz gingivit (milk to‘qimalarining nobud bo‘lishi).
Ichki a’zolarga qon quyilishi.

Simptomlar C vitamini yetishmovchiligida 4-6 oydan keyin va vitamin butunlay yo‘qligida 1-3 oydan keyin namoyon bo‘la boshlaydi.

Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq

Diagnostika

Singa tashxisi va mos davolashni aniqlash uchun immunolog:

Bemorning shikoyatlarini baholaydi va anamnezini to‘playdi.
Qon va siydikning umumiy tahlillarini buyuradi.
Zarur hollarda diyetolog bilan maslahatlashadi.

Aniq tashxis qo‘yish uchun qon kasalliklari kabi o‘xshash alomatlarga ega kasalliklarni istisno qilish muhimdir.

Skorbutni davolash

Singiyani davolash uchun quyidagilar zarur:

C vitamini bo‘lgan preparatlarni qabul qilish: askorbin kislotasi yoki kompleks vitamin preparatlari.
Parhezga rioya qilish: ratsionga sitrus mevalar, kivi, qulupnay, bulg‘or qalampiri, brokkoli va kartoshka kabi C vitaminiga boy mahsulotlarni kiritish.

Xavf

O‘z vaqtida davolanmasa, singa jiddiy asoratlarni keltirib chiqarishi mumkin:

Sepsis (qon infeksiyasi);
Kuchli qon ketishi;
Ko‘p a’zolar yetishmovchiligi (bir nechta a’zolar faoliyatining buzilishi);
Gipovitaminoz (vitaminlar yetishmovchiligi).

Kechki bosqichlarda o‘limga olib kelishi mumkin.

Xavf guruhi

Singa uchun xavf guruhlariga quyidagilar kiradi:

Aholining nosotsial qatlamlari (to‘laqonli ovqatlanish imkoniyatining yetishmasligi);
Uzoq ekspeditsiyalar ishtirokchilari (yangi mahsulotlardan foydalanish cheklangan);
Mahbuslar (ovqatning cheklangan xilma-xilligi);
Armiya askarlari (cheklangan yoki bir xil ovqatlanish ratsionlari).

Oldini olish

Singa profilaktikasi quyidagilarni o‘z ichiga oladi:

Ratsional va muvozanatli ovqatlanish: kletchatkaga (sabzavotlar, mevalar) va S vitaminiga (ayniqsa sitrus mevalari) boy bo‘lgan mahsulotlarni muntazam iste’mol qilish.
C vitaminli preparatlarni qabul qilish: dozalash va davomiyligi shifokor tomonidan belgilanishi kerak.

Parhez

Singani davolash davrida bemorlarga quyidagilarni o‘z ichiga olgan parhez buyuriladi:

Yangi sabzavotlar va mevalar, ayniqsa sitrus mevalar, C vitaminiga boy.
C vitamini yuqori bo‘lgan boshqa mahsulotlar, masalan, rezavorlar, qalampir, brokkoli va kartoshka.