Sianoz

Sabablari
Sianoz belgilari
Diagnostika
Sianozni davolash
Xavf
Xavf guruhi
Oldini olish
Shifokor qabuliga yozilish

Sianoz - bu qondagi desoksigemoglobin miqdorining ko‘payishi natijasida yuzaga keladigan teri va shilliq pardalarning ko‘kish rangi. Bu organizmda kislorod almashinuvi bilan bog‘liq muammolarni ko‘rsatadigan belgi bo‘lib, yurak-qon tomir kasalliklari, o‘pka kasalliklari yoki qon aylanishidagi muammolar kabi turli kasalliklardan dalolat berishi mumkin.

Sianozni davolovchi barcha shifokorlarni ko‘rish

Sabablari

Sianoz qonda kislorod etishmasligidan kelib chiqadi, bu esa mavimsi rangga ega bo'lgan kamaytirilgan gemoglobinning to'planishiga olib keladi. Yurakning normal ishlashi bilan qon o'pkada kislorod bilan boyitiladi va yorqin qizil rangga aylanadi. Gipoksiya kabi kislorod bilan bog'liq muammolar uchun qon quyuqroq va mavimsi bo'lib qoladi.

Sianoz tashxisi kapillyar qonda kamaytirilgan gemoglobin kontsentratsiyasi 50 g/l dan oshganda aniqlanadi, bu kislorodning sezilarli darajada kamayganligini ko'rsatadi. Qayta tiklangan gemoglobin darajasi taxminan 30 g/l ni tashkil qiladi.

Sianoz belgilari

Sianozning belgilari uning shakliga bog‘liq:

Markaziy sianoz:

Tilning ko‘kimtirligi;
Terining kul rang-kulrang tusi;
Ko‘kargan joylardagi teri iliqligicha qoladi.

Periferik sianoz:

Tananing ayrim qismlarining ko‘karishi;
Til pushtiligicha qoladi;
Terining ko‘kimtir joylari ushlab ko‘rilganda sovuq bo‘ladi.

Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq

Diagnostika

Bemorni tekshirish davomida shifokor:

Sianozning dastlabki belgilari qachon paydo bo‘lganligini aniqlaydi;
Bemorni nima bezovta qilayotganini aniqlaydi;
Nafas olish va yurak-qon tomir tizimi kasalliklari mavjudligini aniqlaydi.

Teri va shilliq pardalarni ko‘zdan kechirish vaqtida mutaxassis sianozning shaklini aniqlaydi. Tashxisni tasdiqlash uchun qayta tiklangan gemoglobin miqdorini aniqlash uchun qon tahlili buyuriladi.

Sianozni davolash

Sianoz mustaqil kasallik sifatida davolanmaydi, chunki bu boshqa patologiyalarning natijasidir. Siyanozning sababini aniqlash uchun asosiy kasallikni tashxislash va davolashga qaratilgan keng qamrovli tekshiruv o'tkaziladi.

Haddan tashqari holatlarda, og'ir gipoksiya bilan, qonni kislorod bilan boyitish uchun kislorod niqoblari yoki chodirlar ishlatiladi. Bu gemoglobin darajasini normallashtirishga va siyanoz alomatlarini kamaytirishga yordam beradi. Davolashning samaradorligi teridagi siyanotik joylarning kamayishi yoki yo'qolishi bilan baholanadi.

Xavf

Sianoz o‘z-o‘zidan og‘riq chaqirmaydi, lekin u o‘tkir kislorod yetishmovchiligining (gipoksiya) belgisi bo‘lishi mumkin, bu og‘ir hollarda bo‘g‘ilish (asfiksiya) ga olib kelishi mumkin. Shoshilinch tibbiy yordamsiz gipoksiya nogironlikka yoki hatto o‘limga olib kelishi mumkin.

Xavf guruhi

Ko‘pincha sianoz bilan quyidagi odamlar aziyat chekishadi:

Spirtli ichimliklarni suiiste’mol qiladi.
Chekishadi.
Noto‘g‘ri ovqatlanadi, ko‘p yog‘li ovqat iste’mol qiladi (yuqori xolesterin darajasi).
Kuchli emotsional stresslarni boshdan kechiradi.
Oyoq-qo‘llari jarohatlangan.
Gipertoniya yoki qandli diabet bilan og‘riydi.
Qo‘l-oyoqlar muzladi.
Ular venalarning varikoz kengayishidan aziyat chekadilar.
Kam dam olishadi.

Shuningdek, keksalik, bolalik va homiladorlik xavf omillari hisoblanadi.

Oldini olish

Shifokorlar mahalliy yoki diffuz sianozning oldini olish uchun profilaktika choralariga quyidagilarni tavsiya qiladilar:

Spirtli ichimliklar va chekishdan voz kechish.
Faol hayot tarzini olib borish (suzish, piyoda sayr qilish, yugurish, tabiat qo‘yniga chiqish, jismoniy mashqlar, ochiq havoda o‘ynash).
Ratsional ovqatlanish (o‘simlik ovqatlarini iste’mol qilishni ko‘paytirish).
Profilaktik tibbiy ko‘riklardan muntazam o‘tish.
Organizmning o‘ta sovishini istisno qilish.
Surunkali kasalliklarni malakali davolash.