Hiqildoq stenozi - hiqildoqning patologik torayishi bilan tavsiflangan kasallik bo‘lib, nafas yo‘llari va o‘pkaga havo kirishiga to‘sqinlik qiladi. Stenozning o‘tkir shakli bir oy davomida rivojlanadi va ko‘pincha to‘satdan paydo bo‘ladi, bu esa organizmning tez moslashuviga imkon bermaydi, natijada organlar va tizimlarning funktsiyalari buziladi. Stenozning surunkali xili asta-sekin, bir oydan ortiqroq davom etib boradi.
- hiqildoqning patologik torayishi bilan tavsiflangan kasallik bo‘lib, nafas yo‘llari va o‘pkaga havo kirishiga to‘sqinlik qiladi. Stenozning o‘tkir shakli bir oy davomida rivojlanadi va ko‘pincha to‘satdan paydo bo‘ladi, bu esa organizmning tez moslashuviga imkon bermaydi, natijada organlar va tizimlarning funktsiyalari buziladi. Stenozning surunkali xili asta-sekin, bir oydan ortiqroq davom etib boradi.
Sabablari
Hiqildoq stenozining asosiy sababi - reanimatsiya tadbirlari (o‘pkani sun’iy ventilyatsiya qilish). Boshqa sabablar quyidagilardan iborat:
- bosh miya jarohatlari;
-
yot jismlar;
-
hiqildoq jarohati yoki jarohati;
-
qalqonsimon bez o‘smalari;
-
yuqori nafas yo‘llari infeksiyalari;
-
allergiya, kuyish;
-
o‘smalar va chandiqlar;
-
zaxm, difteriya asoratlari.
Bolalarda stenoz hiqildoq tuzilishining o‘ziga xos xususiyatlari tufayli rivojlanishi mumkin, bu esa uni allergiyaga va shamollashga ko‘proq moyil qiladi.
Hiqildoq stenozi belgilari
Hiqildoq stenozi to‘rt bosqichga ega:
- Kompensatsiyalangan: kam nafas olish, yurish paytida hansirash, pulsning sekinlashishi.
-
Subkompensatsiyalangan: nafas olish qiyinlashishi, hushtaksimon nafas olish, terining oqarib ketishi, tinch holatda hansirash.
-
Dekompensatsiyalangan: shovqinli sirtqi nafas, tezlashgan yurak urishi, rangpar-ko‘kish teri.
-
Asfiksiya: uzuq-yuluq yoki to‘xtab qolgan nafas, talvasalar, hushdan ketish, yurakning to‘xtab qolishi.
Asfiksiya soxta yaxshilanish berishi mumkin, ammo gipoksiya kritik darajaga yetadi.
Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol
shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq
Diagnostika
Hiqildoq stenozi tashxisi quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Shikoyatlar va anamnez tahlili - nafas olish xususiyati, nafas qisilishi va oldingi kasalliklar mavjudligini baholash.
-
Umumiy ko‘rik - nafas yetishmovchiligi belgilarini aniqlash va o‘smalar mavjudligini tekshirish.
-
Tashqi nafas olish funksiyalarini o‘rganish.
-
Laringoskopiya - hiqildoq torayish darajasini baholash va sabablarini aniqlash uchun instrumental tekshiruv.
-
Endoskopiya - lokalizatsiyani va torayish darajasini aniq aniqlash uchun endoskop kiritiladi.
Zarur hollarda qo‘shimcha tadqiqotlar:
- qalqonsimon bez UTTsi;
-
KT yoki MRT;
-
surtmani bakteriologik tekshirish.
Laringospazm, traxeya stenozi, bronxial astma va boshqa holatlardan farq qiladi.
Davolash
Hiqildoq stenozida birinchi yordam:
- Tez yordam chaqirish;
-
Yarim o‘tirish holati;
-
Toza havo, ko‘krakni kiyimdan bo‘shatish;
-
Ishqoriy ingalyatsiyalar (fiz eritma);
-
Shishni kamaytirish uchun issiq oyoq vannalari.
Davolash:
- Allergiyada - antigistaminlar va glyukokortikoidlar;
-
Yot jism bo‘lganda - uni olib tashlash;
-
Infeksiyalarda - nafas olish uchun preparatlar va antibakterial terapiya;
-
Asfiksiyada - traxeotomiya yoki intubatsiya.
Surunkali stenoz jarrohlik yo‘li bilan davolanadi: chandiqlarni kesib tashlash, stentlarni o‘rnatish.
Xavf
Hiqildoq stenozi ko‘pincha surunkali gipoksiyaga sabab bo‘lib, hayotiy muhim organlar ishini izdan chiqaradi. Har qanday respirator infeksiyada dekompensatsiya xavfi yuqori, chunki organizm patologik sharoitlarga moslasha olmaydi.
O‘z vaqtida tibbiy yordam ko‘rsatilmasa, bo‘g‘ilib qolish xavfi mavjud. Iloji boricha tezroq LOR-shifokor yoki tez yordam chaqirish kerak.
Telegramda raqamni ko'rish
