- bu yurakning tashqi pardasi bo‘lgan perikardning yallig‘lanishi bo‘lib, u revmatik, infeksion yoki infeksiyadan keyingi bo‘lishi mumkin. Kasallik to‘sh orqasida yo‘tal yoki nafas olganda kuchayadigan kuchli og‘riqlar (quruq shakli), shuningdek hansirash va perikard varaqlari orasida suyuqlik to‘planishi (ekssudativ shakli) bilan namoyon bo‘lishi mumkin. Perikardial ajralma yiringlash va yurak tamponadasiga olib kelishi mumkin, bunda to‘planib qolgan suyuqlik tufayli tomirlar bosilib qoladi.Bunday holatda bemorning hayotini faqat shoshilinch jarrohlik amaliyoti saqlab qolishi mumkin.
Sabablari
Perikarditlar infeksion va noinfeksion (aseptik) bo‘ladi. Asosiy sabablariga sil va revmatizm kiradi. Perikardning yallig‘lanishi ko‘pincha infeksion-allergik jarayondan darak beradi, sil kasalligi infeksiyaning limfa tugunlari yoki o‘pka orqali tarqalishi natijasi bo‘lishi mumkin.
Bakterial va virusli infeksiyalar, sepsis, zamburug‘li va parazitar kasalliklar, yurak kasalliklari, yurak operatsiyalari, biriktiruvchi to‘qimaning tizimli patologiyalari, allergiya, xavfli o‘smalar, jarohatlar, nur ta’sirida, shuningdek moddalar almashinuvi va gemodinamika buzilishlarida perikardit xavfi ortadi.
Yurak perikarditining belgilari
Perikardit simptomlari kasallikning bosqichiga, shakliga va bitishmalar bor-yo‘qligiga bog‘liq.
O‘tkir shaklda (quruq perikardit):
- Quruq yo'tal
- Ko‘krak qafasidagi og‘ir og‘riqlar
- Umumiy darmonsizlik
- Nafas qisilishi
- Kuchsiz og‘riq
- Tezlashgan yurak urishi
Ekssudativ shaklda (terlama perikardit):
- yurakda og‘riq, ko‘krakda siqilish hissi;
-
hansirash, qizilo‘ngachning bosilib qolishi, hiqichoq;
-
isitma, bo‘yin va yuz shishi, bo‘yin venalarining bo‘rtishi.
Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol
shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq
Diagnostika
Kompyuter tomografiyasi MRT MSKT O'pka rentgeni Elektrokardiografiya (EKG) Exokardiyografiya (EXOKG) Perikarditni erta tashhislash, ayniqsa, yurakning o‘tkir tamponadasi bo‘lgan ekssudativ shaklida, o‘sma va yiringli shakllarda asoratlarning oldini olish uchun muhimdir. Kasallikning sababini aniqlash va uni o‘tkir miokardit yoki miokard infarktidan farqlash zarur.
Diagnostika quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Bemorni tekshirish (perkussiya, yurak auskultatsiyasi) va anamnez yig‘ish.
-
Laborator tekshiruvlar: biokimyoviy, umumiy va immunologik qon tahlili.
Diagnostika usullari:
Perikard biopsiyasi va punksiyasi siydik chiqarish perikarditini tasdiqlash va ekssudatni tahlil qilish uchun qo‘llaniladi.
