- yiringli-yallig‘lanish jarayonlari fonida yuzaga keladigan limfa tomirlarining yallig‘lanishidir. Kasallik turli xil lokalizatsiya va kalibrdagi tomirlarni zararlashi mumkin. Limfangitning asosiy turlari quyidagilardan iborat:
Oyoq limfangiti hammadan ko‘ra ko‘proq uchraydi, lekin o‘pka, jinsiy organlar va sut bezlarida ham shunday hodisalar kuzatilishi mumkin. Simptomlariga shish, og‘riq, limfa tomirlari bo‘ylab giperemiya, holsizlik va tana haroratining ko‘tarilishi kiradi.
Sabablari
Limfangit yiringli yoki yallig‘lanish o‘choqlaridan (furunkullar, karbunkullar, abssesslar) kelib chiqadigan ikkilamchi infektsiyadir. Asosiy patogenlari: beta-gemolitik streptokokk, tillarang stafilokokk, protey, ichak tayoqchasi. Spetsifik formalari sil yoki jinsiy infeksiyalar tufayli yuzaga keladi.
Sabablari:
- Mikrotravmalar, ishqalanishlar, yaralar
-
Jarohatlar tufayli jinsiy olatning venerik bo‘lmagan limfangiti
-
Jinsiy infeksiyalar (gerpes, sifilis, uretrit) tufayli yuzaga keladigan o‘ziga xos tanosil limfangiti
Patogenezi:
- Infeksiya limfa tomirlariga ham o‘tadi.
-
Yallig‘lanish tomirlarning bo‘kishiga va o‘tkazuvchanligining oshishiga olib keladi.
-
Tromblar va limfostaz boshlanishi mumkin.
-
Davolanmasa, yiringli shaklga o‘tishi va atrofdagi to‘qimalarga tarqalishi mumkin.
Diagnostika
Limfangit diagnostikasi:
Vizual tekshiruv: Regional limfangitga limfolog shifokor tomonidan tashxis qo‘yilishi mumkin. Uni yuzaki flebit va tumshuqsimon yallig‘lanishdan farqlash zarur.
Laborator tekshiruvlar: Qondagi leykotsitoz aniqlanadi.
Instrumental tadqiqotlar:
- Dupleks skanerlash va ultratovush tekshiruvi: Limfa tomirlarida tuzilishning bir xil emasligi va bo‘shliqning torayishi kabi o‘zgarishlarni aniqlash.
-
Kompyuter tomografiyasi (KT): Limfangitning chuqurligi va tarqalishini aniqlash, boshqa kasalliklardan farqlash.
-
Bakteriologik ekish: ajralgan yiringli jarohatdan qo‘zg‘atuvchini aniqlash.
Sterillik uchun qon tahlili: Kasallikning asoratlangan shaklida majburiy.
Limfangitni davolash
Limfangitni davolash:
Birlamchi o‘choqni bartaraf etish: yaralar, abssesslarga ishlov berish va drenajlash.
Dori vositalari:
- Antibakterial preparatlar (sefalosporinlar, penitsillinlar, linkozamidlar).
-
Antigistamin va yallig‘lanishga qarshi vositalar.
Fizioterapiya: qonni lazerli va ultrabinafsha nurlantirish.
Jarrohlik yo‘li bilan davolash: zarur hollarda abssesslarni drenajlash.
Surunkali shakli:
- Yarim spirtli kompresslar.
-
Mazali bog‘ichlar.
-
Rentgenoterapiya.
-
Loy bilan davolash.
Jinsiy olatning venerik bo‘lmagan limfangiti: asosiy infeksiyani davolash.
