Kollagenozlar

Sabablari
Kollagenozning belgilari
Diagnostika
Kollagenozni davolash
Xavf
Oldini olish
Shifokor qabuliga yozilish

Kollagenoz biriktiruvchi to‘qimaning izdan chiqishi bilan ta’riflanadigan immunopatologik jarayondir.

Kollagenozlarni davolovchi barcha shifokorlarni ko‘rish

Kollagenoz biriktiruvchi to‘qimaning izdan chiqishi bilan ta’riflanadigan immunopatologik jarayondir. Revmatologiyada kollagenozlar guruhiga quyidagilar kiradi:

revmatizm;
revmatoid artrit;
tizimli sklerodermiya;
tizimli qizil bo‘richa;
dermatomiozit;
tugunchali periarteriit;
Vegener granulyomatozi va boshqalar.

Bu kasalliklarning barchasi umumiy patomorfologik belgiga - kollagenning fibrinoid o‘zgarishiga ega. Bundan tashqari, ular paydo bo‘lganida immun gomeostaz ham izdan chiqadi.

Sabablari

Irsiy kollagenozlar kollagen tuzilishining yoki almashinuv jarayonlarining tug‘ma buzilishlari bilan bog‘liqdir. Orttirilgan shakllarning sabablari kamroq tushunarlidir va infeksion, endokrin, genetik omillar va tashqi muhit tufayli yuzaga kelgan ko‘p omilli immunopatologiya sifatida qaraladi.

Kollagenozlar va HLA-antigenlar o‘rtasidagi aloqa quyidagilarni o‘z ichiga oladi:

Sklerodermiya - A1, B8, DR3, DR5.
Tizimli qizil bo‘richa - DR3.
Shegren sindromi - HLA-B8, DR3.

Kollagenozlarni qo‘zg‘atishi mumkin bo‘lgan yuqumli agentlarga quyidagilar kiradi:

Yuqumli va allergik kasalliklar;
Bachadon ichi infeksiyalari;
Paragripp, qizamiq, parotit, qizilcha, sitomegalovirus, gerpes viruslari;
Streptokokklar, stafilokokklar;
Koksaki va Epshteyn-Barr viruslari.

Kollagenozning belgilari

Barcha kollagenozlarda, ularning xilma-xilligiga qaramay, umumiy xususiyatlarni ajratib ko‘rsatish mumkin:

Isitma
Allergicheskie proyavleniya
Bolevoy sindrom v mishsax i sustavax
Narushenie raboti serdechno-sosudistoy sistemi
Umumiy zaiflik
Porajenie slizistix obolochek

O‘pka kollagenozi plevrit, pnevmoniya va pnevmoskleroz boshlanishiga sabab bo‘lishi mumkin. Buyrak sindromi buyrak amiloidozi, proteinuriya, gematuriya va surunkali buyrak yetishmovchiligi bilan namoyon bo‘ladi.

Kollagenozlar oshqozon-ichak tizimi a’zolarining ishini ham buzishi mumkin, bu esa quyidagilarga olib keladi:

Ichki qon ketish;
Dispepsiyalar;
Abdominal og‘riqlar;
Appenditsit;
Xoletsistit va boshqa kasalliklarga.

Simptomlarning kuchayishi infeksion kasalliklar, sovuq qotish, jarohatlar yoki giperinsolyatsiya bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin.

Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq

Diagnostika

Biopsiya

Kompyuter tomografiyasi

MRT

O'pka va bronxlarni UZI qilish

Qorin bo'shlig'i UZI qilish

Buyrakni UZI qilish

Qo'shimchalarning rentgeni

Exokardiyografiya (EXOKG)

Biokimyoviy qon tahlili

Immunologik tekshiruvlar

Umumiy qon tekshiruvi

Kollagenozlarni tekshirish paytida shifokor quyidagilarga e’tibor beradi:

Tashxisni revmatolog o‘tkazadi, ba’zi hollarda boshqa mutaxassislarning maslahati talab qilinishi mumkin.

Kollagenozni davolash

Kollagenozlarni davolash har doim uzoq davom etadi, ba’zan umrbod davom etadi. Dori preparatlarining asosiy guruhlariga quyidagilar kiradi:

Yallig‘lanishga qarshi nosteroid vositalar;
Glyukokortikoidlar;
Sitostatiklar;
Oltin preparatlari;
Aminoxinolin hosilalari.

Preparatlarning davomiyligi va dozasi kasallikning alomatlari, bemorning yoshi, ahvoli va sog‘lig‘ida boshqa muammolar mavjudligini hisobga olgan holda individual ravishda tanlanadi.

Kasallikning avj olish davrida gemokorreksiyaning ekstrakorporal usullari, masalan, gemosorbsiya, plazmaning kaskadli filtratsiyasi va plazmaferez qo‘llanilishi mumkin. Remissiya paytida quyidagilar ko‘rsatilgan:

LFK (davolash fizkultura);
Fizioterapevtik muolajalar (ultratovush, dorilar elektroforezi, DMV-terapiya, magnitoterapiya, karbonat angidrid, radon va vodorod sulfid vannalari).

Holatni yaxshilash uchun har yili sanatoriy-kurortda davolanish tavsiya etiladi.

Xavf

Kollagenoz shu bilan xavfli bo‘ladiki, uning fonida nafas, buyrak yoki yurak-tomir yetishmovchiligi boshlanishi mumkin, bu esa o‘limga olib kelishi mumkin. Bundan tashqari, doimo interkurrent infeksiya qo‘shilishi xavfi mavjud.