Portalimizni rivojlantirish maqsadida biz cookiesdan foydalanamiz. Saytdan foydalanishni davom etishingiz, ulardan foydalanishimizga rozilligingizni anglatadi.
Adneksit yoki salpingooforit tuxumdonlar va bachadon naylarining yallig‘lanishidir.
Bachadon naylarining yallig‘lanishi yoki o‘tkir salpingit kamdan-kam uchraydi va odatda xuddi shu naylardan boshlanadi. Kasallik ko‘pincha 30 yoshgacha bo‘lgan jinsiy faol ayollarga ta’sir qiladi. O‘tkir salpingit davolanmasa, surunkali tusga kirib, bepushtlikka olib kelishi mumkin.
Sabablari
Adneksitning asosiy sabablari streptokokk, sil mikobakteriyasi, stafilokokk, gonokokk va ichak tayoqchasi kabi infeksiyalardir. Infeksiya tuxumdonlar va bachadon naylariga ikki yo‘l bilan o‘tishi mumkin: yuqoriga, tashqi jinsiy organlar va qin orqali va pastga, mavjud yallig‘lanish o‘chog‘idan limfa yoki qon oqimi bilan tushishi mumkin.
Xavf omillariga immunitetning zaiflashishi, shaxsiy gigiyenaga rioya qilmaslik, yaqinda yuqumli kasalliklar, himoyalanmagan jinsiy aloqa, shuningdek, ginekologik operatsiyalar, abort yoki tug‘ruqdan keyin jinsiy faollikning tez tiklanishi kiradi. Ichki spiralning bo‘lishi ham yallig‘lanish boshlanishiga olib kelishi mumkin.
Adneksit belgilari
O‘tkir adneksit quyidagi simptomlar bilan tavsiflanadi:
Isitma
Bol v mishsax
Qorinning pastki qismida og'riq
Vlagalishnie videleniya
Visokaya temperatura tela
Noyushie sustavnie boli
Upadok sil
Uxudshenie obshego sostoyaniya
Chastie pozivi k mocheispuskaniyu
Yetarlicha davolanmasa, o‘tkir adneksit surunkali shaklga o‘tishi yoki kasallik sezilarli o‘tkir simptomlarsiz birlamchi surunkali kechishi mumkin.
Surunkali adneksit:
Qorinning pastki qismida, ayniqsa hayzdan oldin va keyin vaqti-vaqti bilan paydo bo‘ladigan og‘riqlar.
Jinsiy aloqa paytida noqulaylik (dispareuniya).
Bitishma jarayoni tufayli hayz siklining buzilishi.
O‘tkir adneksit belgilarini keltirib chiqarishi mumkin bo‘lgan kasalliklar yoki stresslar paytida kuchayish.
Kasallikning bu xili simptomsiz o‘tishi va bepushtlik yuzasidan o‘tkazilgan tekshirishlarda aniqlanishi mumkin. Ko‘pincha asoratlarga bachadon naylarining tutilishi va tuxumdonlar funksiyasining buzilishi kiradi.
Agar sizda ham shunga o`xshash belgilar borligini aniqlasangiz, darhol shifokorga murojaat qiling. Kasallikning oqibatlarini bartaraf etishdan ko`ra oldening olish osonroq
Adneksitni tashxislash simptomlarning kichik chanoq a’zolarining boshqa kasalliklari bilan o‘xshashligi tufayli murakkabdir. Tashxis qo‘yish uchun quyidagilar amalga oshiriladi:
Laparoskopiya murakkab holatlarda yoki antibiotiklar samarasiz bo‘lganda qo‘llaniladi. U bachadon naylari va tuxumdonlar holatini vizual baholash, shuningdek, yallig‘lanish va bitishma jarayonini aniqlash imkonini beradi.
Davolash
Adneksitni davolash kasallikning shakliga bog‘liq. Simptomlar paydo bo‘lganda darhol shifokorga murojaat qilish muhim, chunki o‘z-o‘zini davolash holatni yomonlashtirishi mumkin. Adneksitni davolash antibiotiklarni o‘z ichiga oladi.
O‘tkir adneksit kasalxonada yotishni talab qiladi, lekin kamdan kam hollarda ambulator terapiya o‘tkazilishi mumkin. Kasalxonada yotoq rejimi, og‘riq qoldiruvchi vositalar, antibiotiklar (ko‘pincha sefalosporin yoki penitsillin guruhi) va yallig‘lanishga qarshi preparatlar buyuriladi. Yiringli jarayonda jarrohlik aralashuvi, ko‘pincha laparoskopik, yiringni evakuatsiya qilish va zararlangan sohaga antibakterial vositalarni kiritish bilan amalga oshiriladi.
Surunkali adneksit kompleks davolanadi. Antibiotiklar qo‘zg‘atuvchisiga qarab tanlanadi, o‘tkir yallig‘lanish bartaraf etilgandan keyin esa fizioterapiya, balchiq bilan davolash va massaj qo‘llaniladi. Ko‘pincha magnit-yorug‘lik lazeri va kvant protseduralaridan foydalaniladi. Kombinatsiyalangan oral kontratseptivlar asoratlarning oldini olishi mumkin. Shuningdek, bitishmalar va ularning so‘rilib ketishining oldini olish uchun "Longidaza" kabi shamlar va preparatlar qo‘llaniladi.
Xavf
Adneksitning belgilari, ayniqsa, surunkali shaklda noaniq bo‘lishi mumkin. Kichik chanoqda uzoq davom etadigan yallig‘lanish bitishmalar hosil bo‘lishiga olib kelishi mumkin, bu esa kelajakda homiladorlikni qiyinlashtiradi.
Adneksitning oldini olish uchun quyidagi tavsiyalarga rioya qilish kerak:
haddan tashqari charchash va sovqotishdan saqlanish;
kontratsepsiyaning ishonchli usullaridan foydalanish;
kichik chanoq a’zolari kasalliklarini o‘z vaqtida davolash;
abortdan qochish;
jinsiy yo‘l bilan yuqadigan kasalliklarga erta tashxis qo‘yish;
jinsiy sherigini tekshirish;
shaxsiy gigiyena qoidalariga rioya etishi, birovlarning sochiqlari, salfetkalari va mochalkalaridan foydalanmasligi;
qon aylanishini buzuvchi tor kiyim kiymaslik;
har yarim yilda rejali ravishda ginekolog ko‘rigidan o‘tkaziladi.
Parhez
Adneksit qo‘ziganida gipoallergik parhezga rioya qilish tavsiya etiladi. Ratsioningizdan qo‘ziqorin, shokolad va tuxum oqsilini chiqarib tashlang. Uglevodlar va tuz iste’molini cheklang. Kaloriya miqdori sutkasiga 2300 kkaldan oshmasligi kerak. Dimlangan yoki qaynatilgan taomlarni afzal ko‘ring.
Remissiya paytida qat’iy parhez talab qilinmaydi, ammo to‘g‘ri ovqatlanish tamoyillariga rioya qilish muhimdir. Vitaminlar va mikroelementlarga boy mahsulotlarni iste’mol qiling, yangi taomlar tayyorlang va dudlangan, yog‘li va o‘tkir taomlar, gazlangan ichimliklarni cheklang. Optimal ichimlik rejimini ta’minlang, kuniga kamida 1,5 litr suyuqlik iching.
Ushbu maqola faqat tanishish maqsadida joylashtirilgan va ilmiy material yoki professional tibbiy maslahat emas.